08-05-2019
In een persconferentie op de vlucht tussen Skopje en Rome heeft paus Franciscus gezegd dat de studiecommissie die hij in 2016 instelde om de kwestie van vrouwelijke diakens te onderzoeken, geen eenduidige conclusie heeft kunnen trekken. De commissieleden hadden namelijk verschillende standpunten ingenomen en hielden het na twee jaar voor gezien.
De vraag naar het werk van de commissie kwam van een journalist die erop wees dat de Bulgaars-Orthodoxe Kerk diaconessen heeft die het Evangelie verkondigen.
Binnenkort heeft paus Franciscus een vergadering met de Internationale Unie van Vrouwelijke Generaal-Oversten, waarmee hij de kwestie zal bespreken. Het was dit gremium waaraan hij in 2016 had beloofd een studiecommissie in te stellen.
De vraag is of vrouwelijke diakens in sommige kerken in de oudheid dezelfde wijding hadden ontvangen als mannelijke diakens. Volgens paus Franciscus konden de commissieleden het daarover niet met elkaar eens worden.
Er zijn oude teksten gevonden met daarin een formule die bij een diakenwijding van vrouwen werd uitgesproken. Deze kan volgens de paus het beste vergeleken worden met die van een abdissenwijding in de huidige katholieke kerk. Deze ‘wijding’ is geen sacrament, maar een zegening.
Franciscus: “In het begin waren er diaconessen. Maar was hun wijding sacramenteel of niet? Ze hielpen bijvoorbeeld in de liturgie van het doopsel, waarbij sprake was van onderdompeling. Wanneer een vrouw werd gedoopt, dan assisteerden diaconessen. Ook bij de zalving van het lichaam.”
De paus zei verder dat de commissie een document vond waaruit blijkt dat diaconessen namens de bisschop optraden in een rechtzaak over de ontbinding van een huwelijk. Zij onderzochten dan bijvoorbeeld de kwetsuren op het lichaam van de gehuwde vrouw als er sprake was van mishandeling. “En dan legden ze daarvan getuigenis af bij de rechter.”
Hoewel er dus volgens de paus geen zekerheid over bestaat of vrouwen in de antieke kerk een sacramentele wijding ontvingen, wil Franciscus dat de kwestie verder wordt onderzocht. “De commissie heeft goed werk geleverd. Dit kan dienen om ermee door te gaan en een definitief antwoord te geven: ja of nee.”
In de Katholieke Kerk is de ambtswijding (Latijn: ordinatio) een van de zeven sacramenten. Zij heeft drie graden: de diaken-, de priester- en de bisschopswijding. Vooralsnog zijn vrouwen in alle graden uitgesloten.