Amsterdam, 15 maart 2025 – Vandaag herdenkt de Nederlandse katholieke kerk het Mirakel van Amsterdam, het hostiewonder in het jaar 1345. Vanavond begint in de Amsterdamse binnenstad ook de Stille Omgang, de jaarlijkse bidtocht die de route volgt van de middeleeuwse sacramentsprocessie ter ere van het Mirakel.
Afgelopen woensdag werd in Museum Ons' Lieve Heer op Solder aan de Oudezijds Voorburgwal een tentoonstelling over het Mirakel van Amsterdam geopend. Deze is nog tot 7 september te bekijken.
Museum Ons' Lieve Heer op Solder is samen met de Vrije Universiteit van Amsterdam een van de initiatiefnemers van De andere kaart van Amsterdam, gemaakt door de projectorganisatie Religieus Erfgoed Amsterdam.
De andere kaart van Amsterdam is een website die onlangs werd gelanceerd ter gelegenheid van het 750-jarig bestaan van Amsterdam. Daarop zal het religieus erfgoed van de stad worden ontsloten. In de komende periode zullen er wekelijks nieuwe verhalen aan de kaart worden toegevoegd. Op 27 oktober 2025, de eigenlijke verjaardag van Amsterdam, zal de kaart compleet zijn. Het eerste verhaal is dat van het Mirakel van 1345.
Op 15 maart 1345 spoedde de pastoor van de Sint-Nicolaaskerk (thans de Oude Kerk) zich naar de Kalverstraat om Ysbrant Dommer de laatste sacramenten te geven. Daarbij ontving de doodzieke parochiaan ook de heilige hostie. Maar die werd door de man kort daarop uitgebraakt. Zijn vrouw wierp het braaksel met daarin de hostie in het haardvuur. De hostie verbrandde niet maar bleef zweven in de haard. De vrouw nam de ongeschonden hostie uit het vuur en legde het Lichaam van Christus in een kist naast haar stervende man. De pastoor werd weer geroepen en die nam de betreffende hostie mee naar de kerk. De volgende dag bleek de hostie weer terug in de Kalverstraat te zijn. Weer werd de hostie meegenomen naar de kerk, en opnieuw keerde hij terug naar het huis van de stervende. Op die locatie werd later een grote kapel gebouwd, die de Heilige Stede werd genoemd.
De Heilige Stede werd een van de voornaamste bedevaartbestemmingen van Noordwest-Europa. De Reformatie maakte een einde aan deze cultus, totdat in de negentiende eeuw een groepje katholieke Amsterdammers een bidtocht ter ere van het Mirakel hield; vanwege het processieverbod deden ze dat in stilte.
In het bisdom Haarlem-Amsterdam wordt de gedachtenis van het Mirakel elk jaar als hoogfeest gevierd op de eerste woensdag na 12 maart of op 12 maart als die op een woensdag valt, zoals dit jaar het geval was.
Honderden katholieken uit heel Nederland pelgrimeren vanavond naar Amsterdam om de Stille Omgang te doen. De meeste pelgrims gaan eerst naar de Heilige Mis in een van de kerken van de Sint-Nicolaasparochie in Amsterdam-Centrum. De hele nacht zullen er groepen biddend door de stad lopen.