Vandaag gaat in Vaticaanstad een bijzonder diplomatiek overleg van start. Politieke aartsrivalen van de jonge republiek Zuid-Soedan gaan aan tafel om in een sfeer van gebed en reflectie hun geschillen te bespreken. Tenminste, dat is de wens van de primaat van de anglicaanse wereldkerk, aartsbisschop Justin Welby van Canterbury, die het initiatief voor dit overleg heeft genomen.

Paus Franciscus, zo verklaarde het Vaticaan gisteren, is bereid mee te werken aan dit treffen, dat zowel een diplomatiek als een oecumenisch karakter heeft. Het tweedaagse overleg, dat een 'spirituele retraite' wordt genoemd, vindt niet plaats in het Apostolisch Paleis, maar in het Vaticaanse gasthuis Casa Santa Marta, waar paus Franciscus sinds zijn verkiezing woonachtig is. 

Deelnemers zijn de Zuid-Soedanese president Salva Kiir Mayardit en oppositieleider Riek Machar. Daarnaast zijn ook diverse kerkelijke leiders uitgenodigd evenals politici van de overgangsregering die op 12 mei zal aantreden. Het doel van de besprekingen is het beëindigen van een bloedig conflict dat Zuid-Soedan sinds 2013 teistert. 

Aan het einde van de besprekingen zal de deelnemers een bijbel worden overhandigd met daarin de speciale opdracht ‘Zoek wat verenigt, overwin wat scheidt’, ondertekend door aartsbisschop Welby, paus Franciscus en dominee John Chalmers, de voormalige moderator van de presbyteraanse Kerk van Schotland.

President Kiir was op 16 maart nog in Vaticaanstad, waar hij op audiëntie ging bij paus Franciscus. Na afloop daarvan liet het Vaticaan weten dat de katholieke kerk mogelijk een rol zou kunnen spelen bij het vredesproces.

Kiir, een voormalige rebellenleider, trad in 2011 aan als allereerste staatshoofd van de Republiek Zuid-Soedan, die in dat jaar onafhankelijk werd van de Republiek Soedan. Zijn rivaal Machar, een voormalige warlord tijdens de onafhankelijkheidsoorlog, was vanaf juli 2011 vicepresident van Zuid-Soedan totdat hij in juli 2013 door Kiir werd afgezet. Het gevolg was een burgeroorlog, die naar schatting al meer dan 300.000 mensen het leven heeft gekost. 

Het conflict werd veroorzaakt door etnische vijandschappen, corruptie en economische malaise. Kiir behoort tot het Dinka-volk, terwijl Machar lid is van het Nuer-volk. Daarbij is Kiir rooms-katholiek en Machar presbyteraans. 

Begin 2017 bestond het plan van een gezamenlijk bezoek aan Zuid-Soedan van paus Franciscus en aartsbisschop Welby. Maar dat kon vanwege veiligheidsrisico’s niet doorgaan.