4e zondag door het jaar (b)
Zondag Leatare
Basiliek van de H. Nicolaas, Amsterdam
Diaken Rob Polet

2 Kronieken 36, 14-16.19-23
Efeziërs 2, 4-10
Johannes 3, 14-21

Van verlangen naar toewijding
Het was in de verborgenheid van de nacht, dat Nikodemus naar Jezus toeging. Hij behoorde tot de leidinggevende Joodse kringen, en omdat Jezus onder hen zo omstreden was, zou een gesprek tussen de twee in het openbaar, Nikodemus worden aangerekend.
Hij zoekt Jezus daarom op na zonsondergang. Sommigen zagen er een vorm van lafheid in: waarom kwam hij niet gewoon openlijk uit voor zijn fascinatie voor Jezus? Maar de nacht wordt wel vaker genoemd als het moment binnen een etmaal waarin het godsmysterie werkzaam kan worden. Clara van Assisi ging, heel moedig, in de nacht de stadspoort door om zich aan te sluiten bij Franciscus. De geboorte van Christus, vond plaats verborgen in de nacht, net als zijn verrijzenis.

Natuurlijk kan de nacht beangstigend en bedreigend zijn, maar hij ook mogelijkheden bieden die de dag niet zomaar gegeven zijn: allerlei bindingen, gedragspatronen, machtsinvloeden, in de nacht vallen ze weg, of zijn tenminste even niet actueel. De nacht kan daarom ook ruimte schenken. Ruimte voor diepere verlangens, ruimte voor verwerking, rouw, verliefdheden waar overdag geen plaats voor is, voor eerlijkheid, ruimte om transparant te worden voor jezelf, transparant voor God. Jezus zelf, bracht hele nachten biddend door.

Voor Nikodemus bracht de nacht de mogelijkheid om met Jezus in gesprek te gaan, open en vrij met Hem te spreken, zoals ook wij met alles wat er in ons leeft, in contact mogen treden met het godsmysterie, en dat gaat wel eens beter als je ‘s nachts wakker ligt, dan in de drukte van contacten en sociale media overdag.

In de verborgenheid van de nachtelijke ruimte wordt Nickodemus ingewijd in de betekenis van Jezus: gekomen om ons leven geheel en al te delen en een spoor van goddelijk licht te tonen, om te redden van wat duister is in ons leven.
Dat licht vraagt om onze toewijding, zoals Hij zegt, niet door mondelinge belijdenissen, hoe waardevol die ook kunnen zijn, maar door ons handelen: wie slecht handelt heeft een afschuw van het licht, en wie de waarheid doet, die zoekt het licht op.

Nikodemus moet zich deze woorden van Jezus persoonlijk hebben aangetrokken. Wat zaten ze toch in het geniep, moest ook hij niet de openbaarheid zoeken en getuigen van het licht dat hij ontdekt had?
Daar kwam het wel van. Nikodemus zal later in zijn leven publiekelijk pleiten voor rechtvaardigheid ten aanzien van Jezus. Ook was hij bij de begrafenis van Jezus, waarvoor hij kostbare kruiden had meegebracht om het dode lichaam van de Heer te verzorgen. Sinds die ene doorwaakte nacht van godsontmoeting is hij een volgeling geworden, toegewijd, en in onze kerk wordt hij vereerd als een heilige, opgenomen in eeuwig Licht.

Als je aangeraakt wordt door het godsmysterie, merk je dat er verlangens in je gewekt worden die roepen om concretisering in het dagelijks leven, in jouw persoonlijke manier van omgaan met anderen en met jezelf.
Ondanks alle weerbarstigheden van gedragspatronen en machtsverhoudingen, wil er iets naar buiten: waarheid, levenskracht van Gods Geest; ze zoeken een weg om te mogen zijn en je leven meer profiel te geven. Zodat ook jij meer kunt leven zoals je bedoeld bent.

Beste mensen, Nikodemus kan inspireren, en zondag laetare kan verheugend zijn, als je contact kunt maken met je diepe verlangens naar waarheid over jezelf en anderen, verlangen naar levenskracht van de Geest die Jezus bezielde. Het kan zijn in de nacht, in de kerk, tijdens een wandeling of een goed gesprek met iemand die het geduld met je heeft om je diepere zelf te voorschijn te luisteren.
Je hieraan toewijden, zoekend, gaandeweg, kan een weg van opstanding worden. Dat mag je vrij en blij maken, op weg naar Pasen.