Lisse, 22 december 2024
Verkondiging door diaken Iwan Ossewijer
Lezingen:
Micha 5, 1-4a
Hebreeën 10, 5-10
Lucas 1, 39-45
Broeders en zusters,
Over twee dagen zullen miljoenen mensen over de gehele wereld naar kerken gaan om Kerstmis te vieren. Wat zijn we er druk mee! Rollades zijn besteld, prefab merinquetaarten met frambozen staan in de vriezer, kleding wordt gekocht en in de tuincentra laten we ons nog even overprikkelen door knipperende lichtjes, slingers en ballen in alle kleuren en vormen.
Nu wil ik geen spelbreker zijn, maar ik vrees toch dat de betekenis van Kerstmis hierdoor niet bij iedereen helemaal in beeld is. Of niet verder komt dan: “Lief zijn voor elkaar en vrede op aarde!”. Overigens ben ik erg voor lief zijn en wereldvrede, laat ik die twijfel direct bij u wegnemen, maar de lezingen op deze vierde zondag van de advent geven hier meer diepte, meer reliëf aan. De liefde en vrede waarover we met Kerstmis spreken is er een van een geheel andere orde dan “aardig zijn en het met elkaar uithouden”.
Aan het begin van deze viering sprak ik over de namen waarmee de Heer deze dagen in de vespers wordt aangesproken: Wijsheid, Adonaï (dat betekent “mijn Meester”) , Wortel van Jesse, Sleutel van David, Dageraad of Oriënt, Koning der Volkeren, Emmanuel. Het zijn namen vol van verwachting en belofte. Het volk van God heeft vele eeuwen uitgezien naar het moment waarop deze belofte tot vervulling zou komen.
We hoorden de lezing uit de profeet Micha. Hij schrijft zo’n 750 jaar voor de geboorte van Jezus over een “man van vrede”. Hij zal worden geboren uit Bethlehem, zegt Micha. De naam Bethlehem betekent “Huis van brood”. Het is de plaats waar het voedsel van de wereld, het Brood uit de hemel, ter wereld komt.
Wanneer we vandaag de Eucharistie vieren, dan wordt dit heel concreet. De “man van vrede” geeft zichzelf aan ons, als brood.
Dit is een gigantisch wonder! God wordt een mens, Hij stapt onze wereld binnen. Van Hem die er al vanaf het allereerste begin is geweest, worden de levensdraden geweven in de moederschoot van Maria. Voor velen was het verborgen, maar Elisabeth voelt wat er gaande is! In het Evangelie hoorden we hoe het kind in de schoot van Elisabeth opspringt wanneer de groet van Maria gehoord wordt. Hierdoor herkent Elisabeth Maria als moeder van haar Heer.
De Heer, de man van vrede, de Orïent, de Sleutel van David, de Emmanuel, God-met-ons is nu echt aanstaande! De belofte die al zolang leefde onder het volk, maar ook in haar eigen hart zal tot vervulling komen! Wat een gigantische vreugde!
De profeet Micha schreef over wat er zou gebeuren op de dag dat dit zou plaatsvinden: De Heer laat ons niet meer aan ons lot over, volkeren komen weer samen, de Heer beschermt ons door Gods kracht en Gods volk zal in vrede wonen, overal op de aarde!
Is dit niet prachtig? Is dit niet écht een Boodschap van hoop?
Maar goed. Ik hoor het u bijna denken: waar is die vrede dan? In Oekraïne duurt de oorlog onverminderd voort, de situatie in Syrië is spannend en kwetsbaa,r om van de situatie in het Heilig Land nog maar te zwijgen. Geen vrede en recht, maar leugens en bommen. Geweld wordt beantwoordt met geweld. Is dat de weg die de Heer ons wijst?
Natuurlijk niet! Blijkbaar hebben we na 2000 jaren nog steeds niet door hoe we een duurzame vrede kunnen creëren. Weet u waarom? Omdat we daartoe gewoon niet in staat zijn!
Wij kúnnen geen vrede maken. Wat we wél kunnen doen is de Heer de ruimte geven om door ons vrede te brengen.
Wanneer Paulus in de tweede lezing Jezus aan het woord laat zegt deze tegen de Vader: “Hier ben ik, ik ben gekomen om uw wil te doen.”
Dit is de sleutel naar wereldvrede en naar waarachtig geluk: steeds meer onszelf worden door ons niet te laten leiden door de waan van de dag of eigen emoties, maar door ons, net als Maria, geheel in dienst te stellen van God.
Durven wij te zeggen: “Hier ben ik, God, om uw wil te doen”? “Heer, gebruik mij als instrument van uw liefde”? Durven wij ons ego en zekerheden opzij te zetten? Durven wij over onze angsten en trots heen te stappen en de Heer te volgen? In de voetsporen van Maria?
Het is geen moeilijke vraag, maar het antwoord vraagt veel van ons. Het is een offer. We zijn niet alleen. De Heer, God-met-ons, neemt ons aan de hand. Dit gaat verder dan kleurige kerstballen en lichtjes. Hij is de sleutel naar het échte geluk. Hij is onze oriëntatie. Hij is onze Hoop; de dageraad, de nieuwe toekomst die ons wacht. Die toekomst is al begonnen, merk je het niet?
