29-10-2019
Vertegenwoordigers van de drie abrahamitische godsdiensten hebben maandag in Vaticaanstad een “historische verklaring” ondertekend tegen euthanasie en hulp bij zelfmoord, die volgens hen overal verboden moet worden. Nooit eerder ondertekenden joodse, christelijke en islamitische leiders een manifest tegen medische ingrepen die het leven beëindigen.
“We verzetten ons tegen elke vorm van euthanasie – dat is het directe, doelbewuste en opzettelijke wegnemen van iemands leven – maar ook tegen een, door een arts begeleide zelfdoding – dat is de directe, doelbewuste en opzettelijke ondersteuning van het plegen van zelfmoord – omdat ze fundamenteel haaks staan op de onvervreemdbare waarde van het menselijke leven, en daarom inherent en dus moreel en religieus verkeerd zijn, en daarom zonder uitzonderingen verboden moeten worden”, aldus de verklaring.
De geestelijke leiders veroordelen categorisch elke druk op stervende patiënten om hun leven te beëindigen door actieve en opzettelijke handelingen. “Zorg voor de stervenden maakt deel uit van ons rentmeesterschap over het goddelijke geschenk van het leven wanneer een remedie niet langer mogelijk is, en dat geldt evengoed voor onze menselijke en ethische verantwoordelijkheid jegens de stervende (en vaak) lijdende patiënt”, vervolgt de verklaring. “Holistische en respectvolle zorg voor de persoon moet de unieke menselijke, spirituele en religieuze dimensie van sterven als een fundamenteel doel erkennen.”
De drijvende kracht achter de gemeenschappelijke verklaring is de Israëlische rabbijn en medisch ethicus Avraham Steinberg. Hij was het die het idee van een gezamenlijke verklaring voorstelde aan paus Franciscus. De Heilige Vader vertrouwde het plan op zijn beurt toe aan de Pontificale Academie voor het Leven in Rome. Aartsbisschop Vincenzo Paglia, de president van deze pauselijke academie, stelde daarop een gemengde interreligieuze groep samen.
Na de plechtige ondertekening werden de dertig ondertekenaars door paus Franciscus in audiëntie ontvangen. Onder hen waren enkele kardinalen, rabbijnen, vertegenwoordigers van zowel het Oecumenisch Patriarchaat van Constantinopel als van de Russisch-Orthodoxe Kerk en Syamsul Anwar, bestuurder van Muhammadiyah, de op een na grootste moslimorganisatie van Indonesië
De abrahamitische godsdiensten pleiten in hun verklaring ook voor een goed uitgebouwde palliatieve zorg voor iedereen en overal ter wereld. “Zelfs als inspanningen om door te gaan met het afwenden van de dood onredelijk zwaar lijken”, schrijven ze, “zijn we moreel en religieus verplicht om comfort, effectieve pijn- en symptoombestrijding, gezelschap, zorg en spirituele hulp aan de stervende patiënt en zijn familie aan te bieden.”
Aartsbisschop Paglia onderstreepte het belang van de oecumenische en interreligieuze dimensie van dit gezamenlijke initiatief, dat hij “historisch” noemde.