Cardinal Gerhard Ludwig Muller, prefect of the Congregation for the Doctrine of the Faith attends a press conference on October 25, 2016 at the Vatican.  ALBERTO PIZZOLI / AFP

Rome, 21 januari 2023 - De Duitse curiekardinaal Gerhard Ludwig Müller heeft de ambtsuitoefening van paus Franciscus op verschillende punten scherp bekritiseerd. In een interviewboek dat volgende week verschijnt, beschuldigt Müller de paus ervan meerdere malen rechtsbeginselen te hebben geschonden.

De 75-jarige kardinaal beweert dat Franciscus diens persoonlijke vrienden die betrokken waren bij seksueel misbruik, heeft gevrijwaard van vervolging. Ook zou hij gratie aan beschuldigde of veroordeelde priesters hebben verleend toen een bevriende notabele voor hen in de bres was gesprongen. Omgekeerd heeft hij anderen, zoals kardinaal Angelo Becciu, zonder eerlijk proces ontslagen, aldus Müller in het interviewboek In buona fede (‘In goed geloof’), geschreven door Franca Giansoldati, Vaticaan-deskundige van het Romeinse dagblad Il Messaggero. Italiaanse dagbladen hebben vandaag de eerste fragmenten gepubliceerd. 

De kritiek van Müller concentreert zich op een inner circle van adviseurs van de Argentijnse paus. Hoewel zij niet voldoende theologisch geschoold zijn, oefenen zij invloed uit op belangrijke personeelskwesties en zijn zij ook medeverantwoordelijk voor fundamentele beslissingen over kerkelijk beleid en theologie, beweert de kardinaal. Ook bestaat er volgens hem naast het officiële curieapparaat een alternatief informatiecircuit. 

In 2012 werd Müller door paus Benedictus XVI aangesteld tot prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer. Franciscus handhaafde hem in die positie, maar besloot in 2017 Müller met vervroegd emeritaat te sturen, zogenaamd omdat zijn termijn erop zat. Daarover zegt hij nu dat Latijns-Amerikaanse vrienden van Franciscus hem ten onrechte in een negatief daglicht stelden. Op de achtergrond speelden vooroordelen van sommige Latijns-Amerikaanse bisschoppen, die een meer pastorale lijn voorstonden en de Europese theologie verachtten. Ze beschuldigden hem ervan onbuigzaam te zijn in dogmatische vragen: “Ze zagen me als een koppige Duitse professor die zelfs de paus de les wilde lezen. Maar dat was allemaal verzonnen. Ik verdedigde gewoon de regels”, zegt Müller, die vanaf 1986 hoogleraar theologie aan Ludwig-Maximilians-Universität in München was, totdat hij in 2002 bisschop van Regensburg werd.

Inhoudelijk bekritiseert de Duitse kardinaal in het boek onder meer de besluiten van de paus over het uitgebreide verbod op de Tridentijnse mis, de hervorming van de Romeinse Curie, de versteviging van de Bisschoppensynode en de geheime overeenkomst van de Heilige Stoel met China.

Müller beschuldigt de paus ervan decentralisatie te propageren, maar in werkelijkheid concentreert hij de beslissingsbevoegdheid vaak uitsluitend bij zichzelf. Müller roept de kardinalen op de paus “op collegiale wijze” te bekritiseren in het belang van de kerkelijke eenheid.