Vaticaanstad, 9 februari 2022 – Stervensbegeleiding is volgens de paus een schone zaak, maar euthanasie en hulp bij zelfmoord zijn absoluut uit den boze. Dat zei Franciscus vanochtend in zijn toespraak tijdens de wekelijkse algemene audiëntie. Hij gaf catechese over de betekenis van Sint-Jozef in het christelijk leven; vandaag was het thema: ‘De heilige Jozef, patroon van de zalige dood.’
De huidige paus bedankte in zijn speech van vandaag zijn voorganger voor diens uitspraak over het sterven. “Paus Benedictus zei enkele dagen geleden, sprekend over zichzelf, dat hij ‘voor de donkere deur van de dood staat’. Het is mooi om paus Benedictus te bedanken die op 95-jarige leeftijd de luciditeit heeft om ons dit te zeggen: ‘Ik sta voor de duisternis van de dood, de donkere deur van de dood.’ Een prachtig advies dat hij ons heeft gegeven!”
Benedictus verwerpt “resoluut” beschuldigingen van wangedrag (8-2-2022)
Volgens Franciscus probeert de hedendaagse welvaartscultuur de realiteit van de dood weg te nemen. De coronapandemie toont echter aan dat de dood altijd op de loer ligt. “Het was verschrikkelijk: de dood was overal, en zovele broeders en zusters verloren geliefden zonder dat zij in hun nabijheid konden zijn, en dit maakte de dood nog moeilijker te aanvaarden en te verwerken.”
NOOIT VERHUISWAGEN ACHTER LIJKWAGEN
De paus zei dat alleen door het geloof in de verrijzenis de harde werkelijkheid van de sterfelijkheid zonder angst onder ogen is te zien. “Nadenken over de dood, verlicht door het mysterie van Christus, helpt ons om het hele leven met nieuwe ogen te bekijken. Ik heb nog nooit een verhuiswagen achter een lijkwagen gezien! Achter een lijkwagen? Ik heb het nog nooit gezien. We gaan alleen, met niets in de zakken van de lijkwade: niets. Omdat de lijkwade geen zakken heeft. Die eenzaamheid van de dood: het is waar, ik heb nog nooit een verhuiswagen achter een lijkwagen zien rijden.”
De pontifex drukte de pelgrims in de Paulus VI-Aula op het hart dat een materialistische levenshouding onzinnig is. Bezit vergaren in de wetenschap dat je toch niets mee kunt nemen naar het hiernamaals is een absurditeit. “Wat we wel moeten verzamelen is naastenliefde, het vermogen om te delen, het vermogen om niet onverschillig te staan tegenover de noden van anderen. Bovendien, wat heeft het voor zin om ruzie te maken met een broer of zus, met een vriend, met een familielid, of met een broeder of zuster in het geloof als we op een dag zullen sterven? Wat is het nut van boos worden, van boos worden op anderen? In het aangezicht van de dood, worden zoveel vragen kleiner. Het is goed om verzoend te sterven, zonder wrok en zonder spijt!”
THERAPEUTISCHE HALSSTARRIGHEID
Aangezien iedereen komt te overlijden, is het volgens de paus niet juist om het leven ten koste van alles te verlengen. Natuurlijk is het een goede zaak om zieke mensen proberen te genezen. “Het is echter immoreel om zich bezig te houden met therapeutische halsstarrigheid.”
Over de manier waarop een mens sterft, zei Franciscus dat het lijden bestreden moet worden. “Wij moeten inderdaad dankbaar zijn voor alle hulp die de geneeskunde tracht te bieden, zodat door middel van de zogeheten palliatieve zorg’, aldus de Heilige Vader. “We moeten echter oppassen dat we deze hulp niet verwarren met de neiging tot doden, die eveneens onaanvaardbaar is. We moeten mensen begeleiden naar hun dood, maar niet de dood uitlokken of enige vorm van zelfmoord steunen.”
De paus wees er vervolgens op dat het recht op zorg en behandeling voor iedereen altijd voorrang moet krijgen, zodat de zwaksten, met name ouderen en zieken, nooit aan hun lot worden overgelaten. “Leven is een recht, niet de dood, die moet worden verwelkomd, niet toegediend. En dit ethische principe gaat iedereen aan, niet alleen christenen of gelovigen. Maar ik wil hier de nadruk leggen op een sociaal probleem, maar wel een reëel probleem. Dat ‘plannen’ – ik weet niet of dit het juiste woord is – maar het versnellen van de dood van de ouderen. Vaak zien we in een bepaalde sociale klasse dat ouderen, omdat ze de middelen niet hebben, minder medicijnen krijgen dan ze nodig hebben, en dat is onmenselijk: het helpt hen niet, het drijft hen eerder naar de dood. En dit is noch menselijk, noch christelijk. De ouderen moeten worden verzorgd als een schat van de mensheid: zij zijn onze wijsheid. Ook al spreken zij niet en hebben zij geen betekenis, toch zijn zij het symbool van menselijke wijsheid.”