Sebastiaan is een heilige uit de derde eeuw na Christus, die de marteldood zou zijn gestorven tijdens de christenvervolgingen van keizer Diocletianus. De Katholieke Kerk gedenkt hem op 20 januari.

Leven

Over het leven van Sint Sebastiaan is weinig bekend. Aangenomen wordt dat hij in Narbonne of Milaan werd geboren en dat hij zijn jeugd doorbracht in Milaan. Vermoedelijk waren zijn ouders al christenen. Sebastiaan zou zich, omdat christenen werden vervolgd, heimelijk tot het christendom hebben bekeerd. Hij werd officier in het lijfregiment van de keizers Diocletianus en Maximianus. Hij viel pas uit de gratie toen keizer Diocletianus ontdekte dat Sebastiaan christen was. Hierna werd hij op het Campus Martius (Marsveld) ter dood gebracht. Dit zou rond het jaar 288 zijn gebeurd.

Legende

Volgens de legende zou Sebastiaan zich tijdens zijn verblijf aan het keizerlijk hof openlijk tot het christendom hebben bekeerd. Volgens ditzelfde verhaal zou hij het zelfs tot commandant van de Praetoriaanse Garde (het elitecorps van de keizerlijke lijfwacht) hebben geschopt. Vanuit die positie verleende hij heimelijk hulp aan vervolgde christenen. Toen de keizer dit ontdekte werd Sebastiaan gearresteerd en op het Marsveld door Numidische boogschutters neergeschoten.

Irene

De boogschutters meenden dat Sebastiaan daadwerkelijk was overleden. Een vrome weduwe, genaamd Irene, vond de gehavende Sebastiaan en ontdekte dat hij nog in leven was. Zij verzorgde hem. Toen Sebastiaan zich daarop opnieuw bij Diocletianus vervoegde en zich bij hem beklaagde over de wrede vervolging van de christenen, werd hij in het Circus Maximus ter dood gebracht. Zijn lichaam werd in eerste instantie in het grote riool (cloaca maxima) van Rome gegooid, maar Irene nam het lichaam mee, waste het en begroef het in de catacomben van de Via Appia. De apostelbasiliek op die plaats kreeg later de naam Sint-Sebastiaan-buiten-de-Muren, en is een van de zeven hoofdkerken van Rome. In deze basiliek worden de relieken van de heilige bewaard.

Iconografie

Sint Sebastiaan wordt doorgaans afgebeeld met een met pijlen doorzeefd lichaam. Soms is hij daarbij vastgebonden aan een boom.

Patronaat

Sebastiaan, wiens feestdag op 20 januari wordt gevierd, is de patroon van de boogschutters, soldaten, jagers, kleermakers en brandweerlieden. Ook geldt hij officieus als de beschermheilige van de homoseksuelen, omdat diens door pijlen gepenetreerde lichaam tot de erotische verbeelding zou spreken.