Sollicitatio is volgens het kerkelijk recht een misdaad die een priester pleegt als hij een biechteling aanzet tot onkuisheid.

Latijns woord

Het Latijnse woord sollicitatio komt van het werkwoord sollicitare. Het heeft verschillende betekenissen, zoals: 'in beweging brengen', 'schokken', 'prikkelen', 'ophitsen', 'uitlokken' en 'aanzetten tot iets'. 

Misdrijf

In het jargon van het rooms-katholieke kerkrecht is de term sollicitatio gereserveerd voor een bepaald misdrijf. Alleen een priester die biecht hoort kan zich aan sollicitatio schuldig maken. Dat gebeurt als hij een biechteling aanzet tot onkuise handelingen.

Onkuisheid

Volgens het kerkelijk recht is van sollicitatio sprake als een biechtvader direct of indirect aanzet tot seksuele handelingen die ingaan tegen het Zesde Gebod van de Decaloog: “Gij zult geen onkuisheid plegen.” Onkuis zijn alle seksueel getinte daden die buiten de normale huwelijkse betrekkingen plaatsvinden.

Geheim document

Aan de bestraffing van sollicitatio wijdde het Vaticaan in 1962 het geheime document Crimen sollicitationis. Daarin wordt sollicitatio beschreven als het aanzetten of uitdagen tot oneervolle of schandelijke zaken (ad inhonesta et turpia sollicitare vel provocare).

Schijn van biechtgesprek

Een priester die zich schuldig maakt aan sollicitatio zet de gelovige die bij hem komt biechten aan tot seksuele handelingen met hemzelf of met anderen. Ook seks of pogingen tot seks met de biechteling kort voor of kort na de biecht wordt tot sollicitatio gerekend. Dat geldt eveneens voor avances of seksuele handelingen in een treffen dat de schijn van een biechtgesprek heeft. 

Heilig Officie

In Crimen sollicitationis staat dat sollicitatio zo schadelijk is voor het zielenheil van de gelovigen dat het enkel door het hoogste kerkelijke gezag in behandeling mag worden genomen. Daarom moet het strafproces worden gehouden onder de exclusieve verantwoordelijkheid van het Heilig Officie, het pauselijk bureau dat vroeger ‘Heilige Inquisitie’ heette en daarna tot juni 2022 ‘Congregatie voor de Geloofsleer. Tegenwoordig heet dit departement ‘Dicasterie voor de Geloofsleer’.

Congregatie voor de Geloofsleer

Paus Johannes Paulus II bepaalde in 2001 in zijn brief Sacramentorum sanctitatis tutela dat sollicitatio strafrechtelijk is gereserveerd voor de Congregatie voor de Geloofsleer. Daarbij wordt wel aangetekend dat dit alleen geldt als de biechtvader de biechteling aanzet tot een onkuise handeling waarin hijzelf als handelende persoon betrokken is. 

Straf

Over de bestraffing van sollicitatio zegt de Codex van Canoniek Recht van 1983 in canon 1387: 'De priester die in de biecht zelf of bij gelegenheid of onder voorwendsel ervan een biechteling aanzet [sollicitat] tot een zonde tegen het zesde gebod van de Decaloog, dient, naar gelang van de ernst van het misdrijf, gestraft te worden met een suspensie [schorsing, red.], met verboden of met ontnemingen, en in de meer ernstige gevallen dient hij uit de clericale staat weggezonden te worden.' In de Codex van Canones van de Oosterse Kerken wordt de bestraffing van sollicitatio genoemd in canon 1457.