De Springprocessie van Echternach (Lux.) is een jaarlijkse ommegang ter ere van de heilige Willibrord, 'de apostel van de Lage Landen', die het christendom in Noordwest-Europa vestigde. De processie wordt dansend afgelegd.
'Derde pinksterdag'
Al sinds de middeleeuwen vindt jaarlijks op de dinsdag na het Hoogfeest van Pinksteren in het Luxemburgse stadje Echternach de Springprocessie plaats. Deze processie ter ere van de heilige Willibrord (ca.658 -739) wordt dansend afgelegd door de straatjes van de oudste stad van het groothertogdom.
Patroon Nederlandse Kerk
De processie kan al jaren rekenen op een aanzienlijke vertegenwoordiging vanuit Nederland. De heilige Willibrord werd in het jaar 695 door paus Sergius gewijd tot aartsbisschop van de Friezen. Daarbij werd een oud Romeins fort op de plaats van het huidige Utrecht zijn zetel. De heilige Willibrord is de patroon van de Nederlandse Kerkprovincie.
UNESCO
De processie wordt jaarlijks bezocht door meer dan twaalfduizend pelgrims, van wie de meesten meelopen in de processie. Sinds 16 november 2010 staat de Springprocessie op de UNESCO-lijst van Immaterieel Werelderfgoed. Dit gegeven zorgt voor een toenemende belangstelling voor de ommegang.
Witte zakdoeken
De deelnemers van de processie zijn veelal in het wit gekleed en zijn aan elkaar verbonden met witte zakdoeken. Zij springen in de maat van speciale marsmuziek naar voren, afwisselend op hun linker- en rechtervoet. De oorsprong van dit gebruik is onbekend.
Harmonieorkest
De duizenden 'springers', verdeeld in een veertigtal groepen, worden begeleid door harmonieorkesten. Enkele muziekgroepen bestaan geheel uit fluitspelers en accordeonisten. De zich telkens herhalende melodie gaat terug op een oude volksmelodie, die in de negentiende en twintigste eeuw werd uitgebreid en geharmoniseerd.
Vesper
De herdenkingsplechtigheid waarvan de Springprocessie deel uitmaakt, begint een dag ervoor in de basiliek met een vesper, waarin onder meer om voorspraak van de heilige Willibrord wordt gevraagd.
Crypte
De bedetocht begint op het plein voor de abdij die in 698 door Willibrord werd gesticht en eindigt in de crypte van hetzelfde godshuis, waar de heilige ligt opgebaard in een Merovingische lijkkist, die omhuld wordt door een marmeren sarcofaag.
Reliekschrijn
De dansende processiegangers worden voorafgegaan door een groep Echternachse brandweerlieden in ceremonieel kostuum die een gouden schrijn met een relikwie van Willibrord met zich meedragen. De kop van de processie bestaat behalve de schrijndragers bestaat uit enkele groepen die de processie zingend en biddend afleggen.
Bisschoppen
Bisschoppen uit Nederland, België, Luxemburg, Frankrijk en Duitsland slaan de processie gaande vanaf het balkon van het dekenaat. Als de meeste groepen voorbij zijn getrokken, sluiten de katholieke kerkleiders zich bij de processie aan. Zij leggen de route van de ommegang niet springend maar zegenend af.
Drie naar voren, twee terug
Het verhaal gaat dat de Springprocessie in vroeger tijden werd gelopen door telkens drie stappen naar voren en twee stappen terug te doen. Volgens de organisatie van de bedetocht is dit echter een mythe – geliefd bij politici en journalisten –, mogelijk ontstaan door het soms chaotische verloop van de bidtocht in vroeger tijden. De huidige dansvorm gaat terug tot het jaar 1947.