Hilversum, 30 september 2024 - De bisschoppensynode die van 2-27 oktober in Rome plaatsvindt, is feitelijk maandag al begonnen met een tweedaagse boeteviering. Vanuit Nederland neemt hulpbisschop Ted Hoogenboom deel aan de Synode over Synodaliteit.

Deze synode werd in oktober 2021 geïnitieerd door paus Franciscus. Het idee erachter is om een proces op gang te brengen bij alle gelovigen om na te denken over de vraag wat de Geest van gelovigen vraagt om het geloof uit te dragen.

Doorlopen stappen

Er zijn al heel wat stappen doorlopen. Zo waren er drie fases: een diocesane, een nationale en een continentale fase. Telkens kwamen geestelijken en gelovigen bijeen om samen te onderscheiden wat nodig is voor de toekomst van de kerk.

De eerste wereldwijde vergadering vond in oktober 2023 plaats. Ook toen vertegenwoordigde Hoogenboom de Nederlandse kerkprovincie.

De bijeenkomst die nu van start gaat is de afsluitende wereldwijde vergadering.

Stemmen

Tijdens de synode die vorig jaar plaatsvond was het de eerste keer dat ook niet-bisschoppen een stem mochten uitbrengen. Bijna een derde van de 364 stemgerechtigde afgevaardigden werd rechtstreeks door de paus gekozen, waaronder leken, priesters, vrouwen en diakens.

Tijdens de huidige synode zullen 368 deelnemers stemgerechtigd zijn. De overige honderd deelnemers zijn niet-stemgerechtigd.

Hete hangijzers

Heel wat hete hangijzers kwamen in alle fases naar voren. Zo werd er veel gesproken over de rol van vrouwen, priesterwijding voor vrouwen, priesterwijding voor gehuwde mannen en inclusiviteit.

Veel van deze onderwerpen staan deze keer niet expliciet op de agenda, maar zijn overgedragen aan studiegroepen.

Manier van verkondigen

Voor paus Franciscus en de organisatoren van de synode stelt dit de synodedeelnemers in staat om zich te concentreren op hun hoofdtaak: manieren vinden om ervoor te zorgen dat "de gewoonten, manieren van doen, tijden en schema's, taal en structuren van de kerk op een geschikte manier kunnen worden ingezet voor de evangelisatie van de wereld van vandaag in plaats van voor haar zelfbehoud."

In het voorwoord van een boek over synodaliteit dat werd gepubliceerd in de Vaticaanse krant op 24 september schreef kardinaal Mario - secretaris-generaal van de Bisschoppensynode - dat de consultaties die met katholieken over de hele wereld zijn gehouden vanaf 2021-2022 "niet zonder teleurstelling het probleem opmerkten van een kerk die wordt gezien als een exclusieve en uitsluitende gemeenschap - de kerk van gesloten deuren, gebruiken en tol die moet worden betaald."

"Wat moet veranderen is niet het evangelie, maar onze manier om het te verkondigen," zei hij.

Implementatie

De vergadering van oktober 2024 markeert het einde van de onderscheidingsfase. De volgende fase zal zich richten op de implementatie. 

De vijftien studiegroepen die zijn gevormd om onderwerpen uit de sessie van 2023 te behandelen, zullen hun werk voortzetten tot juni 2025. Dus hoewel ze aan het begin van de sessie van oktober updates over de voortgang zullen geven, strekt hun werk zich uit tot na de synode van oktober.