22-10-2019

Onder conservatieve katholieken bestaat veel weerzin tegen de Amazonesynode, die op 6 oktober begon en op 27 oktober zal worden afgesloten. In Nederland levert bijvoorbeeld de hulpbisschop van Den Bosch, mgr. Rob Mutsaerts, felle kritiek op de kerkvergadering over het Amazonegebied. Hij vindt al die aandacht voor de ecologie maar onzin.

“Is er een priestertekort in het Amazonegebied? Ja, dat is er. Maar dat is in heel veel gebieden het geval (Afrika, China, Midden-Oosten). Maar dat is niet de eigenlijke kwestie. Ondertussen worden dagelijks de mantra’s herhaald en ontbreekt het katholieke vocabulaire bijna geheel. De bisschoppen en kardinalen discussiëren over het milieu, de stijging van de zeespiegel, en dat we toch maar vooral moeten luisteren”, schrijft Mutsaerts in zijn column Paarse Papers op de website Vitamine XP.

De Bossche hulpbisschop vindt dat de synodevaders praten als politici door “dezelfde slogans, dezelfde goedkope retoriek” te gebruiken. “Vreemd dat bij een synode dit soort zaken onderwerp van gesprek zijn. Het is niet de specialiteit van de Kerk, het is onze corebusiness niet en ons perspectief niet.”

Mutsaerts beschouwt de synode als een poging van de kerk om relevant te zijn, wat volgens hem ten koste gaat van de katholieke identiteit. “Die kun je nergens uit het gebruikte lexicon, jargon en vocabulaire opmaken. Af en toe lijkt het alsof je naar de TV Kantine zit te kijken. Bestond ons vocabulaire ooit uit woorden zoals onze Moeder de Kerk, het vuur van de hel en de deugden, nu gaat het over Moeder Aarde, Amazonebranden en ecologie? De standpunten verschillen in niets van politieke partijen en actiegroepen.”

Ook het onderwerp inculturatie doet hem huiveren. “En als klap op de vuurpijl werd ook de introductie van een nieuwe ritus aangekondigd: de Amazone-ritus. Waarvan heidense elementen dus een onderdeel uitmaken. Kortom, de Doos van Pandora staat wijd open.”

Mutsaerts sluit zich aan bij het koor criticasters die menen dat de Amazonesynode voor sommige westerse kerkleiders een middel is om eigen standpunten door te laten voeren, zoals de priesterwijding van gehuwde mannen en de openstelling van het diakenambt voor vrouwen. 

De hulpbisschop haalt vervolgens de Braziliaanse bisschop Mário Antônio da Silva, een prominent deelnemer aan de Amazonesynode, aan: “Hij beschouwt de synode als ‘an opportunity to get in touch with life, forests, water, animals, minerals, but especially communities that are filled with wisdom’ (quote van Vaticaanse website). Zelfs Luther en Calvijn zouden in shock zijn van deze onzin. Want dat is het. En de paus kijkt toe….” 

Vorig jaar had Mutsaerts de kans om zelf deel te nemen aan een assemblee van de Bisschoppensynode. Daartoe was hij door de Nederlandse Bisschoppenconferentie afgevaardigd. Deze kerkvergadering ging over ‘Jongeren, het geloof en de onderscheiding van de roeping’ en Mutsaerts is landelijk referent voor ‘Jongeren’. Maar de Bossche hulpbisschop weigerde uit protest te gaan, omdat hij het niet gepast vond om over dit onderwerp een synode te beleggen in deze tijd van het schandaal van seksueel misbruik van minderjarigen door katholieke geestelijken. In zijn plaats ging de Roermondse hulpbisschop Everard de Jong.