Onveilige anti-aanbaklaag mogelijk verleden tijd: dit zijn de alternatieven

Wie heeft 'm niet in huis: de anti-aanbakpan. Deze oh-zo handige pan lijkt de ideale uitkomst voor de thuiskok, maar de Keuringsdienst rook in 2021 al onraad. Op 7 februari 2023 werd bekend dat Nederland, Duitsland, Noorwegen, Zweden en Denemarken pleiten voor een Europees totaalverbod op PFAS, de forever chemical die te vinden is in onder andere de anti-aanbaklaag in je pan.

Want de laag in je anti-aanbakpan is namelijk schadelijk voor zowel milieu als voor de gezondheid van de mens. Benieuwd welke pannen je als alternatief kunt gebruiken?

Heb jij een pan met anti-aanbaklaag in je keukenkast staan?
  1. Ja! 78% (2453 votes)
  2. Nee! 14% (455 votes)
  3. Weet ik eigenlijk niet 8% (251 votes)

Keramische anti-aanbaklaag

Een populair alternatief is de keramische pan. De meeste keramische anti-aanbaklagen worden in de basis gemaakt van silicium, een materiaal dat veel in de natuur te vinden is in zand en stenen. Hierdoor zijn keramische anti-aanbaklagen beter voor onze gezondheid en het milieu. In tegenstelling tot teflon kan de keramische laag veel hogere temperaturen aan en is er daarnaast geen boter of olie nodig. Doordat de laag ook beduidend harder is zal deze ook minder snel gaan bladderen waardoor de kans dat het in je eten komt een stuk kleiner wordt. Gebruik geen metalen spatels/bestek. Hiermee wordt de levensduur van de pan verlengd. 

Let op! Fabrikanten beweren soms dat de pan in de vaatwasser mag, maar door agressieve reinigingsmiddelen kan wel degelijk de oppervlakte van de plan worden aangetast, waardoor je eten sneller aanbrandt. Keramische pannen was je dus het beste met de hand. Nadeel is dat je veel langer moet wachten voordat je kunt afwassen, omdat de pan erg goed de warmte vasthoudt.

Geëmailleerd gietijzeren pan

Vrijwel dezelfde pan als hierboven beschreven, maar dan in een iets ander jasje. Aan de binnenkant van de pan zit een geëmailleerde laag, een laag van gesmolten glas dat aan de binnenkant van de pan wordt aangebracht. Het is erg hard, onbrandbaar en duurzaam. Hierdoor hoef je het proces van invetten niet telkens te herhalen. Schoonmaken gaat gemakkelijk met een druppel afwasmiddel onder de kraan. Deze pan is over het algemeen duurder dan de ‘normale’ gietijzeren pan, maar gaat wel langer mee. 

Gietijzeren pannen

De gietijzeren pan lijkt onverwoestbaar doordat deze is gemaakt van ijzer, koolstof, mangaan en silicium. Het is deze basis die de pan een van de meest duurzame pannen maakt die er bestaan. Nog een groot voordeel is dat gietijzer tegen zeer hoge temperaturen kan en door de samenstelling de warmte goed verdeeld. Nadeel is dat de temperatuur van de plan, ondanks dat je het vuur lager zet, niet tot amper afneemt. Je kunt zelf gemakkelijk een anti-aanbaklaag creëren door gebruik te maken van olie. 

Maak de pan eerst goed schoon en vet het daarna in met een laag olie. Zet de pan vervolgens in de oven op een hoog temperatuur waardoor de olie goed kan kan inwerken, vervolgens ontstaat er een laag gepolymeriseerde olie waardoor de pan niet meer kan aanbakken. Nadeel is dat je deze handeling regelmatig moet herhalen omdat door het wassen de laag verdwijnt. Daarnaast is het goed om te weten dat een gietijzeren pan absoluut niet in de vaatwasser mag. Maak de pan ook alleen schoon met warm water en laat afwasmiddel achterwege. Niet geheel onbelangrijk: als je een metaalallergie hebt, kun je deze pan maar beter vermijden. 

Welke pan overweeg jij te kopen na dit artikel?
  1. Keramische anti-aanbaklaag pan 64% (811 votes)
  2. Gietijzeren pan 17% (218 votes)
  3. Geëmailleerd gietijzeren pan 19% (241 votes)

Wat is nou de beste keuze?

Welke jou het beste schikt is afhankelijk van budget, de tijd die je hebt en of je überhaupt bereid bent om van soort pannen te wisselen. Naast de beschreven pannen bestaan er namelijk nog veel meer soorten, zoals RVS-pannen en koperen pannen. Mocht je opzoek zijn naar een voor jou geschikte pan laat je dan altijd even informeren door een specialist.

Keuringsdienst van waarde: Pannen

De verslaggevers duiken in de wereld van stoffen die zo sterk zijn dat alle etensrestjes zo van de pan glijden. Ideaal zou je denken. Helaas is de keerzijde hiervan minder praktisch: als deze stoffen in het milieu komen verdwijnen ze nooit meer. 

KVW - Pannen