Vaticaanstad, 12 mei 2021 - Paus Franciscus heeft vanochtend voor het eerst sinds lange tijd weer een echte algemene audiëntie gehouden, dat wil zeggen in het fysieke bijzijn van gelovigen. De bijeenkomst vond evenals vorig jaar niet plaats op het Sint-Pietersplein of in de Paulus VI-Aula, maar op de Cortile di San Damaso, een binnenhof van het Apostolisch Paleis. De Heilige Vader hervatte zijn catechesereeks over het christelijk gebed. Hij belichtte vandaag het gebed als “geestelijke strijd”.
“Het christelijk gebed is, net als het hele christelijke leven, niet bepaald wandeling in het park”, zei de paus. Hij wees erop dat zo veel van de “grote biddende mensen die we in de Bijbel en de geschiedenis van de Kerk tegenkomen, geen comfortabel gebedsleven hadden”.
“Telkens als we willen bidden, worden we onmiddellijk herinnerd aan vele andere activiteiten, die op dat moment belangrijker en dringender lijken. Bijna altijd beseffen we, nadat we het gebed hebben uitgesteld, dat die dingen helemaal niet essentieel waren en dat we misschien tijd hebben verspild”, zei de paus. Zo “misleidt de Vijand ons”, voegde hij toe.
Franciscus wees erop dat zelfs heiligen de vermoeidheid en het ongemak van het gebed hebben betreurd en toch jarenlang zijn blijven volharden in het gebed, “zonder het te smaken, zonder het nut ervan in te zien”.
“Stilte, gebed en concentratie zijn moeilijke oefeningen, en soms komt de menselijke natuur in opstand. We zouden liever ergens anders in de wereld zijn, maar niet dáár, op die kerkbank, biddend”, zei Franciscus. Het gebed, zo vervolgde hij, “verloopt soms in bijna totale duisternis, zonder aanknopingspunten.”
De paus legde verder uit dat de Catechismus van de Katholieke Kerk een lange reeks vijanden van het gebed opsomt (zie de alinea’s 2726-2728), maar het leert ons dat het gebed, hoewel een vrije en onverdiende gave van Gods genade, kan worden aangetast door onze menselijke ervaringen van ontmoediging, droefheid of teleurstelling. “Sommigen betwijfelen of het gebed de Almachtige werkelijk kan bereiken: waarom zwijgt God? Geconfronteerd met de ongrijpbaarheid van het goddelijke, vermoeden anderen dat het gebed een louter psychologische operatie is; iets dat nuttig kan zijn, maar niet waar of noodzakelijk is: men zou zelfs een beoefenaar kunnen zijn zonder gelovig te zijn.”
Op de vraag wat moeten wij doen in de tijd van verzoeking, wanneer alles lijkt te wankelen, hamerde de paus op de voorbeelden en lessen die te leren zijn uit de geschiedenis van de spiritualiteit en van de ‘meesters van de ziel’. “De Geestelijke Oefeningen van Sint-Ignatius van Loyola staan in een klein boek vol grote wijsheid, dat leert hoe men zijn leven in orde kan brengen. Het doet ons begrijpen dat de christelijke roeping strijdbaarheid is, het is de beslissing om onder de banier van Jezus Christus te staan en niet onder die van de duivel, om te proberen het goede te doen, zelfs als het moeilijk wordt.”
Franciscus herinnerde verder aan de beproevingen waarmee Sint-Antonius Abt, werd geconfronteerd toen het gebed een moeilijke strijd werd. Zijn biograaf vertelt ons dat de Koptische aartsmonnik verstoord was door zijn beproeving, maar zich verzette: “Toen hij eindelijk weer sereen was geworden, wendde hij zich tot zijn Heer met een toon die bijna verwijtend was: ‘Waar was U? Waarom bent U niet onmiddellijk gekomen om een einde te maken aan mijn lijden?’ En Jezus antwoordde: ‘Antonius, ik was er. Maar ik wachtte om U te zien strijden’.”
De paus ging vervolgens in op enkele van zijn eigen persoonlijke herinneringen uit de tijd dat hij zielzorger in Argentinië was. Hij vertelde hoe de vader van een ernstig ziek kind, een arbeider die niet elke zondag naar de mis ging, 70 kilometer aflegde om te bidden in de Basiliek van Onze Lieve Vrouw van Luján, de patrones van Argentinië. Toen hij daar aankwam, zei de paus, was het 22.00 uur en de basiliek was gesloten. Maar hij bracht de nacht biddend voor de ingang van het heiligdom door en toen de kerkdeuren de volgende ochtend opengingen, ging hij naar binnen, groette Onze Lieve Vrouw en ging vervolgens naar huis om er te ervaren dat zijn dochter gered zou worden. “Dat is iets waarvan ik getuige ben geweest: bidden doet wonderen omdat het gebed rechtstreeks naar de tederheid van God gaat, die ons ziet zoals een vader dat doet”, aldus Franciscus.