‘Ken uzelve’, schreef Oek de Jong als veertienjarige al op de muur van zijn kamer. Deze spreuk stond in het oude Griekenland op de tempel van Apollo in Delphi. Als schrijver probeert Oek dit devies in de praktijk te brengen door zijn binnenwereld te onderzoeken, inclusief de donkere kanten. ‘Ik ontdekte dat die stormachtige binnenwereld bij iedereen aanwezig is.’

Oek de Jong is een van de bekendste schrijvers van Nederland. Hij heeft verschillende bestsellers op zijn naam staan, zoals zijn debuut Opwaaiende zomerjurken, Zwarte schuur en meest recent Man zonder rijbewijs. 

Hij groeide op in een gereformeerd milieu in Zeeland en Friesland. Zijn vader was vaak van huis, en zijn moeder was wat mensenschuw. Oek had hierdoor een enigszins geïsoleerde jeugd, hij was veel alleen en las veel boeken. Hij had een levendige fantasie en rijke innerlijke wereld. Schrijven bleek voor hem een manier om deze binnenwereld verder te onderzoeken.

Er gebeurde iets onverwachts: de hoogst persoonlijke ervaringen van de jonge Oek bleken universele kracht te hebben. Toen hij in 1979 doorbrak als schrijver met zijn roman Opwaaiende zomerjurken, herkenden veel lezers zich in de – vaak ook duistere – gedachtewereld van hoofdpersoon Edo Mesch. 

Oek is in al zijn boeken op zoek naar ‘de mens’, maar hij heeft ook een grote interesse in religie en spiritualiteit. Hij ging te rade bij de wijsheid van de oosterse religieuze tradities, en las boeken van de christelijke mystici. Als schrijver voelt hij zich steeds meer een doorgeefluik, een ontvangstkanaal. Waarvan hij dan precies een doorgeefluik is, blijft voor Oek ondefinieerbaar. ‘Zodra je denkt dat je kunt uitleggen wat de Bron is, het meest wezenlijke in het leven - of hoe je het ook maar wil noemen - mis je het.’

‘Ken uzelve’ betekent nu Oek de zeventig is gepasseerd: durven om het ego en het verstand soms ook los te laten. Daar is een wereld te winnen. ‘Naarmate je dat meer doet, kom je in een vrede die alle verstand te boven gaat.’ 

De verwondering met Oek de Jong, zondag 28 januari om 08.30 uur bij KRO-NCRV op NPO2