“Het allerergste is het complete gebrek aan privacy. Het bestaat gewoon niet want je lichaam en je ziel behoort aan de gemeenschap.” Een traumatische ervaring noemt schrijfster Deborah Feldman dit aspect van haar jeugd in de ultra-orthodoxe Satmargemeenschap in New York.

Feldman (1986) verliet deze geïsoleerde gemeenschap met haar zoontje om hem in vrijheid te laten opgroeien. Ze schreef haar verhaal in het boek Onorthodox dat wereldwijd bekend werd door de gelijknamige Netflixserie.

In een speciale uitzending praat Jacobine Geel met de schrijfster over haar leven in Williamsburg in New York en haar huidige leven samen met haar zoon in Berlijn. In deze Duitse stad kan ze thuiskomen, niet in de laatste plaats vanwege de gelijkenis van het jiddisch, de taal waarmee ze opgroeide, met de Duitse taal.

Deborah Feldman vertelt dat Berlijn een plek is waar veel dolende zielen van de vrijheid kunnen proeven en waar de Holocaust, een deel van haar eigen joodse identiteit, op vele plekken wordt herdacht. “Daardoor voel ik me getroost en niet meer alleen”, vertelt ze.

Volgens de schrijfster zelf is ‘Onorthodox’ een universeel verhaal over hoe je trouw aan jezelf probeert te blijven als je omgeving er alles aan doet om dat te voorkomen.

Jacobine op 2, zondag 25 april om 17.10 uur bij KRO-NCRV op NPO 2.