KRO-NCRV's De verwondering met Rozemarijn van ’t Einde

Rozemarijn van ’t Einde is theoloog en klimaatactivist. In De verwondering spreekt zij over kwetsbaarheid, ziekte en over de vraag hoe geloof handen en voeten krijgt in een wereld vol pijn en onrecht. Ze vertelt hoe haar lichaam haar grenzen oplegt en hoe dat haar denken over verantwoordelijkheid en solidariteit heeft verdiept.

Rozemarijn leeft met een chronische ziekte die pas laat werd herkend. Jarenlang dacht zij dat haar klachten bij haar karakter hoorden. ‘Als je als kind al ziek bent, wordt dat je normaal,’ vertelt ze. Pas tijdens haar studie en werk werd duidelijk dat er iets fundamenteel mis was met haar gezondheid. ‘Mijn interne klimaat is verstoord. Er is in je lichaam altijd een soort balans, een soort evenwicht. En bij mij werkt dat niet goed.’ De uiteindelijke diagnose bracht erkenning, maar ook rouw. ‘Het betekende dat ik ongeneeslijk ziek ben.’ 

Die ervaring nam zij mee in haar werk. Ze werkte als geestelijk verzorger in de psychiatrie en in een TBS-kliniek en zag daar hoe belangrijk het is dat mensen zich gezien en geloofd voelen. 

Inmiddels lukt het haar niet meer om haar werk te doen. Haar lichaam dwingt haar om een groot deel van de dag te liggen. Maar de tijd die ze tot haar beschikking heeft, zet ze voor een groot deel in om actie te voeren voor het klimaat. Ze is actief bij Extinction Rebellion en werd tientallen keren gearresteerd. ‘Extinction Rebellion is een beweging van mensen die zich zorgen maken over de verhitting van de aarde en die daar op hoog niveau van overheden en bedrijven iets aan willen doen.’ Voor haar is activisme geen roekeloze daad, maar een morele noodzaak.

Rozemarijn benadrukt dat geweldloos verzet niet altijd begrepen hoeft te worden om effect te hebben. Acties kunnen weerstand oproepen, maar tegelijkertijd de norm verschuiven. Ze vergelijkt het met een brandalarm: iets wat heel lelijk klinkt en waar mensen gillend gek van worden, maar wat wel effectief is.

Haar theologische achtergrond speelt in het voeren van actie een belangrijke rol. Rozemarijn verbindt haar activisme met woorden van Martin Luther King en met een zoektocht naar zachtheid voor haar eigen lichaam. ‘Ik ging schrijven over mijn lichaam alsof het een man was die bij mij in huis woonde en me onderdrukte. Ik heb daar hele tirades over. Toen merkte ik in mijn verhalen hoe onredelijk ik was tegen dat lichaam dat mij onderdrukte.’

Haar verhaal draait om de moed om geweldloos in actie te komen voor gerechtigheid. Zo zoekt zij, met haar beperkte energie, naar manieren om aanwezig te zijn in de worsteling van deze tijd.

De verwondering met Rozemarijn van ’t Einde, zondag 11 januari om 08.25 uur bij KRO-NCRV op NPO2.