Kostbaar proces 

Je zou denken dat gerecycled polyester wordt gemaakt van oude kledingstukken. Er wordt immers genoeg kleding afgedankt. Toch is de realiteit is vaak anders. 

‘Veel kledingfabrikanten gebruiken PET-afval voor de productie van gerecycled polyester in plaats van oude kledingvezels,’ legt Josse Kunst, chief officer van een recyclingbedrijf, uit. 
 
Polyester, plastic flessen, potten en verpakkingen zijn namelijk allemaal opgebouwd uit polyethyleentereftalaat (PET). Omdat kleding uit een mix van materialen, kleuren en patronen bestaat, is het scheiden en hergebruiken daarvan een vrij ingewikkeld en kostbaar proces. Het gebruik van doorzichtige plastic flessen is een stuk goedkoper.

Lage productiekosten  

Het PET-afval wordt geselecteerd, schoongemaakt, versnipperd en omgesmolten tot vezels, die fabrikanten verwerken tot gerecycled polyester voor kleding en textiel. 

Twee grote spelers in de productie zijn Duitsland en de Verenigde Staten, maar er is één land dat er met kop en schouders bovenuit steekt: China is verantwoordelijk voor zo’n 69 procent van de wereldwijde productie. 

Omdat de arbeids- en productiekosten daar lager liggen en het land gespecialiseerd is in de productie van kleding, is het aantrekkelijk voor kledingmerken om hun gerecyclede polyester in China te laten produceren. Maar daar kleven wel enkele nadelen aan.

Gebrek aan regelgeving en toezicht 

‘Het systeem om PET-afval schoon en veilig te verwerken ontbreekt grotendeels in Azië, en specifiek in China,’ aldus senior recyclingonderzoeker Thoden van Velzen. ‘Gerecycled PET mag dan ook niet gebruikt worden voor voedselverpakkingen.’ Daar gelden strenge voedselveiligheidsregels voor. 

Voor de productie van gerecycled polyester gelden deze strikte regels niet. Veel Chinese fabrikanten nemen vanwege de hoge kosten niet de moeite om het PET-afval grondig te reinigen. 

Het resultaat: relatief ‘vuile’ kledingstukken belanden op de markt. Het kan dus zomaar zijn dat je poloshirt, pet of pyjama van een vieze colafles is gemaakt. En controle? Die is er nauwelijks. ‘Zo komt veel gerecycled polyester de markt op, zonder dat iemand echt weet waar het van gemaakt is,’ vertelt Van Velzen.

Polyester recyclen op Hollandse bodem 

Kunnen we niet gewoon in Nederland kleding produceren van gerecyclede polyester kleding of flessen? We hebben hier immers ook genoeg PET-afval en afgedankte kleding. 

Dat kan. Het Nederlandse bedrijf Cure Technology werkt eraan om gebruikte polyesterkleding weer om te zetten in nieuwe garens. Maar dit is niet zonder haken en ogen. 

‘Het proces is complex en duurder dan het produceren van nieuw polyester,’ vertelt Josse Kunst, chief officer bij het recyclingbedrijf. Veel bedrijven blijven daarom kleding produceren in China van PET-afval of van nieuw polyester in plaats van oude kledingvezels. 

Oplossing   

De hoop is niet helemaal verloren. De techniek om gerecycled polyester van oud polyester te maken wordt al opgeschaald naar commerciële fabrieken. En steeds meer kledingmerken willen gebruik gaan maken van deze techniek. Toch blijft de vraag of gerecycled polyester ooit echt duurzaam wordt. 

Josse Kunst, chief officer bij een kleding-recyclingbedrijf, benadrukt: ‘Het liefst zouden wij helemaal niet hoeven bestaan, maar met de enorme berg textielafval die er ligt, is recyclen voorlopig onmisbaar. Een kledingstuk kan letterlijk een tweede leven krijgen.’ 

Conclusie – Schoon imago, vuile werkelijkheid  

Gerecycled polyester klinkt als een slimme stap richting duurzaamheid. Maar zolang het recyclingproces in China niet verandert en er geen strenger toezicht komt, kan het zomaar zijn dat je een t-shirt met restjes cola of andere toxische stoffen draagt. 
 
Als dat kledingstuk toch al onderweg is uit China, doe je er waarschijnlijk goed aan om het eerst een keer te wassen voordat je het draagt.