Zand en gemalen zwarte peper. Het lijken twee onbekenden van elkaar, toch vind je ze gek genoeg beide in een potje gemalen peper. Wordt er zand in de ogen van de consument gestrooid? En mag dat wel? Keuringsdienst van waarde gaat op onderzoek uit.
Onrijp geoogst
Zwarte peper is de onrijpe bes van de piper nigrum (zwarte peperplant). Deze bessen groeien boven de grond. Bij het vermalen van de peperkorrels wordt de gehele korrel vermalen. Deze bestaat voor zo'n 15 tot 20 procent uit schilmateriaal.
Wie zelf peper maalt zal ook kleine hoeveelheden zand aantreffen. Dit is een gevolg van het oogstproces. Bij potjes gemalen zwarte peper blijkt het aandeel plant- en schilmateriaal en zand echter aanzienlijk hoger te liggen. Dat is opvallend.
Eén van de onderzochte potjes bestond voor slechts 10% uit peper
Onregelmatigheden in gemalen zwarte peper
Universiteit Wageningen onderzocht 15 potjes gemalen zwarte peper, voornamelijk verkrijgbaar bij Nederlandse verkooppunten, en troffen in 73 procent van de gevallen onregelmatigheden aan.
Zo was er in 66 procent van de potjes sprake van een hoger aandeel planten/schilmateriaal dan bij versgemalen zwarte peper. In de overige potjes vonden ze rijst- en maïszetmeel en zelfs zout.
Zand troffen ze in alle potjes gemalen zwarte peper aan. Hoewel dit ook in potjes 'normale' zwarte peperkorrels voorkomt, was het bij de potjes gemalen zwarte peper tot 33 keer zoveel. Het aandeel peper was dan ook bij één van de potjes slechts 10 procent.
De wet schrijft anders voor
De specerijen- en kruidenwet schrijft voor hoeveel 'minerale stoffen' aanwezig mogen zijn in gemalen zwarte peper. In totaal is dat maximaal 7 procent minerale stoffen, zoals plant- en schilmateriaal, waarvan maximaal 1,5 procent zand mag zijn.
Leo van Raamsdonk, auteur van het Wageningse onderzoek, wijst erop dat de autoriteiten geen prioriteit geven aan actieve controle van de informatie op etiketten. Terwijl dat wel Europees geregeld is vanwege de wens van transparantie naar de consument.
Hij verwacht ook niet dat bepaalde producenten zelf actie ondernemen. Zij verdienen namelijk meer door gemalen zwarte peper aan te vullen met minder peperduur materiaal. Zoals plant- en schilmaterialen én dus zand.
De aanwezigheid van zand kan overigens ook verklaard worden door aankoop van goedkopere partijen korrels en een onzorgvuldig productieproces.
6 gram zand in 100 gram peper
Guy Van den Eede, directeur van het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek, liet al aan VRT-nieuws zien dat met gemalen peper eenvoudig te frauderen is. 'Gemalen peper is makkelijk te manipuleren omdat het zo'n overheersende smaak heeft'.
In één van de Europese monsters vonden ze zelfs 6 gram zand in 100 gram peper. ‘Zand is neutraal en verandert de smaak niet’, legt Van den Eede uit. Overigens hoeven mensen zich geen zorgen te maken over hun gezondheid. Van den Eede: 'De hoeveelheid peper die we consumeren is bijzonder laag.'
Dus, de volgende keer dat je voor het specerijenvak staat, vraag jezelf dan af of een potje gemalen zwarte peper echt maar €0,69 kan kosten.