Anita Witzier is dit najaar te zien als presentator van het programma Leven tot het Laatst. Hierin spreekt ze met mensen die palliatieve zorg krijgen. Eén hiervan is Esther die nog midden in het leven staat. Deze zorg wordt verleend als iemand aan zijn ziekte zal komen te overlijden. En toch gaat deze nieuwe serie juist over leven. Hoe zit dat?
Betekenisvol leven
Waar de serie Leven tot het laatst om draait, maakt Anita meteen duidelijk: ‘Leven tot het laatst gaat over leven. Wat je ziet is dat – zelfs wanneer je het nieuws krijgt dat je niet meer beter wordt – je nog een heel goed, rijk en betekenisvol leven kunt leiden. Dat is misschien wel een hele hoopvolle boodschap.’
In hun waarde laten
Anita vertelt over Esther, moeder van drie zoons en te zien in Leven tot het laatst: ‘Vijf jaar geleden kreeg Esther te horen dat ze de uitvaartondernemer moest bellen. Maar ze zei: Ik kan niet doodgaan, want ik heb kinderen die mijn zorg nodig hebben. Het is mijn tijd nog niet. Esther krijgt palliatieve thuiszorg waardoor ze energie overhoudt voor haar gezin. Er zijn zoveel mogelijkheden in deze vorm van zorg en dat laat mensen in de waarde van hun mens-zijn. Het is belangrijk om hen als mens te beschouwen en niet als patiënt.'
'Zelfs wanneer je het nieuws krijgt dat je niet meer beter wordt kan je nog een rijk en betekenisvol leven leiden'
Palliatieve zorg is behandelen
Als je palliatief patiënt bent, ben je niet uitbehandeld. Sterker nog: palliatieve zorg ís behandelen. Alleen is dit niet meer gericht op beter worden, maar op kwaliteit van leven.
Anita: ‘Het kan nog een half jaar duren, twee maanden, vijf jaar, tien jaar. Je weet het niet. Misschien wil je nog kinderen – als je in die leeftijdsfase zit. Wat vind je nou echt belangrijk in het leven als je weet dat je niet meer beter wordt? Ga je misschien nog iets heel anders doen?’
Opgroeien met de dood
Anita’s vader was uitvaartondernemer en hiermee zijn gesprekken over de dood haar met de paplepel ingegoten. In het programma De kist – gemaakt door presentator Kefah Allush die met een doodskist het land doorrijdt – vertelt ze: ‘De uitvaart van mijn vader was echt een mooie en leuke dag!’ Doodgaan was en is voor Anita vooral een zaak die bij het leven hoort. Misschien heeft het haar ook geholpen om gesprekken waarin de dood een thema is, nuchter te voeren.
‘En wat heeft het voor zin als ik zeg: Oh, wat verschrikkelijk voor je'
Galgenhumor
Want juist die mensen in Leven tot het laatst zijn allemaal op zoek naar hoe ze zichzelf kunnen blijven. De gesprekken die Anita met hen voert zijn niet per se intens verdrietig en zwaar. Anita stuurt er niet op of een gesprek een vrolijke of verdrietige wending neemt.
Anita: ‘Vrolijkheid of verdriet: Het dient zich aan of niet. Als je bereid bent je in een gesprek te storten en je openstelt, dan voel je die momenten aan. Sommige mensen hebben baat bij galgenhumor, maar dit zal nooit uit mijzelf komen.’
Ze vervolgt: ‘En wat heeft het voor zin als ik zeg: Oh, wat verschrikkelijk voor je. Dat hoef ik niet te zeggen tegen een jongen van 28 die dit jaar te horen heeft gekregen dat hij niet meer beter wordt.’
Anita heeft het over Nout. In Leven tot het laatst zien we dat hij een levensverlengende chemokuur krijgt. Anita: ‘Hij weet zelf wel dat het verdrietig is, snap je? Ik ben niet diegene die de ander kan troosten, en dat is mijn plek ook helemaal niet. Maar ik kan wel echt naar iemand luisteren.’
Lees meer persoonlijke verhalen. Schrijf je in voor de nieuwsbrief Persoonlijke verhalen
Lees onze privacyverklaring
Meer over leven, minder over de dood
De palliatieve fase gaat dus vooral over het leven, en veel minder over de dood dan vaak gedacht wordt. Anita: ‘Met deze serie willen we laten zien dat er heel veel vormen zijn van palliatieve zorg en dat mede dankzij die zorg toch nog op een heel goede manier kunt leven.’
Leven tot het laatst is vanaf woensdag 1 oktober elke woensdag om 22.20 uur te zien bij KRO-NCRV op NPO 2.
Wat is palliatieve zorg?
Palliatieve zorg is zorg die je krijgt als je weet dat je niet meer beter wordt en aan je ziekte zal komen te overlijden. 2 van de 3 Nederlanders die overlijden, hebben behoefte aan palliatieve zorg. Meer weten?
