Exploitanten zien geen brood meer in seksbedrijven. Sinds de legalisering van de prostitutie in 2000 is het aantal bedrijven flink teruggelopen. Hierdoor zijn er minder legale plekken waar sekswerkers hun beroep kunnen uitoefenen. Dat blijkt uit onderzoek van Pointer. Van de 1350 bedrijven zijn er inmiddels nog zo’n 250 over.
Verantwoordelijkheid bij gemeenten
Sinds de opheffing van het bordeelverbod in 2000 zijn gemeenten verantwoordelijk voor het prostitutiebeleid. Door de toename van bewustwording over mensenhandel en uitbuiting zijn gemeenten huiverig voor het verlenen van vergunningen, concludeert Rodney Haan, criminoloog bij het CCV, een stichting die gemeenten adviseert op het gebied van prostitutiebeleid. “Het heeft geleid tot een uitsterfconstructie”, zegt Haan. “Gemeenten hadden vroeger wel vier tot vijf vergunningen voor seksbedrijven. Het aantal vergunningen is flink afgenomen en soms is het helemaal niet meer mogelijk om een seksbedrijf op te starten.”
Vaak is in het bestemmingsplan van de gemeente geen rekening gehouden met de komst van een seksbedrijf. “Op dit moment vraagt er bijna niemand meer een vergunning aan”, zegt André van Dorst van de Vereniging Exploitanten Relaxbedrijven (VER). “Gemeenten hebben nu verschillende middelen om de vestiging van een seksbedrijf binnen de gemeentegrenzen bijna onmogelijk te maken. Exploitanten hebben op voorhand de moed opgegeven.”
Onzekerheid over vergunningen
Prostitutiebedrijven hebben ook te maken met ‘schaarse vergunningen’. Dit betekent dat een exploitant een vergunning kan krijgen voor de periode van drie tot vijf jaar. Het is onzeker of de ondernemer dan opnieuw een vergunning krijgt, omdat er dan ook weer andere exploitanten voor in aanmerking kunnen komen. André van Dorst: “Dat is voor veel ondernemers financieel een te groot risico. Een exploitant bedenkt zich wel drie keer of hij een bedrijf opstart als hij binnen een aantal jaren zijn investeringen en goodwill weer ziet verdampen.”
Coronacrisis
Tegenwoordig gaan sekswerker verder als ZZP'er. Zij hebben dan niet te maken met allerlei inhoudingen die ze aan de exploitant kwijt zijn. Met als gevolg dat ze tijdens de coronacrisis niet in aanmerking kwamen voor de compensatieregelingen. “Sekswerkers zijn toen veel voor zichzelf gaan werken, omdat ze anders geen inkomsten meer hadden.” Uit onderzoek van KRO-NCRV's Pointer blijkt dat ruim 4000 sekswerkers zelfstandig klanten in hun eigen woning ontvangen. Het werkelijke aantal ligt waarschijnlijk nog hoger, omdat veel sekswerkers onder de radar blijven. Zelfstandig sekswerk vanuit de eigen woning is in veel gemeenten niet toegestaan.
Pointer, zondag 19 december om 19.00 uur bij KRO-NCRV op NPO Radio 1.
