De ene na de andere Theologie-faculteit in Nederland sluit de deuren. Volgens hoogleraar Eddy van der Borght moet religie bij de academie verbonden blijven. In Spraakmakers vertelt hij over de waarde van religie in de huidige wereld: ‘Religie gaat over zingeving en verbinding.’
Een opleiding Theologie gaat niet alleen over het opleiden van deskundigen. Het is de plek waar religie, wetenschap en maatschappij samenkomen, waardoor nieuwe hoopvolle verhalen ontstaan. ‘Houd theologie toekomstbestendig’, is de boodschap van gepensioneerd hoogleraar Eddy van der Borght. Hij is te gast in het programma Spraakmakers bij presentator Ghislaine Plag.
Topsport
Het christendom wordt minder, maar religie niet volgens de hoogleraar. Sterker nog: religie komt op allerlei manieren terug. ‘Er wordt weleens gezegd dat topsport een nieuwe vorm van religie is voor een groot aantal mensen. Mensen halen hier verhalen en inspiratie uit. Het gaat niet alleen over een teamgevoel, maar ook over wat het team creëert. Zo is het met religie ook.’
'Topsport is een nieuwe vorm van religie'
Toegevoegde waarde van religie
Van der Borght vervolgt: ‘Religie moet je met de academische wereld blijven verbinden.’ De hoogleraar gaf een vak op de universiteit over religie, secularisme en geweld. ‘We spraken over de wereld waarin we nu leven. De generatie van nu is onzeker over de toekomst. Het maakt dat zij zeggen: ik wil geen kinderen meer. Door klimaatverandering, de financiële crisis, de pandemie en de oorlog in Oekraïne is er radicale onzekerheid. Er is nood aan inspirerende verhalen.’
‘De toegevoegde waarde van religie? Dat is hoop’, vertelt Van der Borght. Maar wat als je niet gelovig bent? ‘Religies zijn wijsheid tradities van millennia. De grote religies hebben keer op keer revoluties doorgemaakt. En iedere keer zijn die geconfronteerd met tijden van onzekerheid. En hoe ga je dan verder met elkaar? Dat is anders dan optimisme en pessimisme.’
Hoop
Bovendien ziet Van der Borght religies als brengers van hoop. ‘Hoop is niet naïef of pessimistisch. De kans is dat we de komende 50 jaar niet overleven, dat klinkt behoorlijk pessimistisch. Hoop is verbondenheid met het nu. Religie verdwijnt niet: het hangt samen met tradities en rituelen. Op bruiloften, begrafenissen, en zelfs met Carnaval zitten de kerken weer vol en dat zorgt voor verbinding. Ik spreek niet over een specifieke religie, maar ik denk dat religie binnen universiteiten wel behouden moet worden.’
'Religies zijn wijsheidtradities van millennia'
Religie gaat over waarden
Van der Borght vindt het dus zorgelijk dat veel universiteiten hun theologie-faculteiten sluiten. 'Niet alleen omdat religie dus nog springlevend is, maar ook omdat op universiteiten een bijzondere kruisbestuiving ontstaat tussen religie, wetenschap en maatschappij. Dan is het combineren van wetenschap en religie echt van toegevoegde waarde. Het is belangrijk voor de wetenschap dat religie een rol blijft spelen op de universiteit. Religie gaat over zingeving en verbinding. Religie gaat over waarden.'
Eddy Van der Borght was te gast bij Spraakmakers. Spraakmakers hoor je elke werkdag van 09:30 tot 11:30 op NPO Radio 1.
De nieuwsbrief van Spraakmakers
Meld je aan
