Tachtig procent van de grafkisten wordt gemaakt van hout en spaanplaat: houtdeeltjes samengeperst met lijm én een plastic interieur erin. Direct daarna wordt het materiaal verbrand of verdwijnt het in de grond. Ontzettend vervuilend. Dat moet anders, vond Koen Verlinden: in 2017 trekt hij de stoute schoenen aan en kwam hij met een alternatief: FAIR coffins. Nu heeft hij het drukker dan ooit.
Macht van de uitvaartbranche
De uitvaartbranche ligt vaker onder vuur. Er wordt goud geld verdiend aan producten die eerlijker moeten kunnen. Een eerlijke prijs én een eerlijk product. "Als er iemand overlijdt gebeurt dat vaak plotseling. Mensen zitten vol emotie. Als een uitvaartondernemer op zo’n moment een klapper met kisten voor je neus legt, dan kies je gewoon. Mensen varen blind op het advies van de uitvaartverzorger. Je denkt verder niet na over de impact van de keuze voor het product." Daar ligt een verantwoordelijk voor de uitvaartverzorger.
Een tegengeluid
En dus kwam Koen Verlinden met een tegengeluid: een kartonnen uitvaartkist. Hóe dan? Horen we je denken. Koen Verlinden werkte zeven jaar lang bij een grote Nederlandse uitvaartorganisatie. “Toen ik daar werkte zag ik elke dag ontzettend veel kisten voorbijkomen. Daarvan was ongeveer 80 procent gemaakt van spaanplaat: kleine houtdeeltjes die worden samengeperst met lijm, heel veel lijm. Dan wordt er een mooi plastic interieurtje gemaakt voor in de kist zodat de boel er mooi uitziet, maar eigenlijk is zo'n kist gewoon een goedkoop product.
Wat gebeurt er met de wereld als we zo doorgaan?
"Al die lijm en plastic worden bij een crematie verbrand. Of erger: bij een begrafenis verdwijnt al het materiaal in de grond. Dat is ontzettend vervuilend. Dat móet gewoon anders", vond hij. "Ik ben afgestudeerd aan de Radboud Universiteit in Nijmegen onder begeleiding van professor Jan Jonker. Hij is een voorloper als het gaat om maatschappelijk verantwoord ondernemen. Daar is die ambitie bij mij begonnen. Wat gebeurt er met de wereld als we zo doorgaan? Vroeg ik me steeds vaker af. De organisatie waar ik werkte zag geen brood in het zelf ontwikkelen van een duurzaam alternatief. Ik heb de stoute schoenen aangetrokken en ben zelf aan de slag gegaan."
Een man met een missie
En met succes. In 2017 is Koen gestart met FAIR coffins en verkoopt hij kartonnen uitvaartkisten. Het bedrijf werkt zonder winstoogmerk en mét een missie: een 100 procent ecologisch product, goedkoper dan de reguliere kisten. De prijs is belangrijk. "We blijven tenslotte Nederlanders." Daarnaast fungeert het bedrijf als een sociale onderneming. "Toen we in 2017 begonnen werd de participatiewet afgekondigd. We werken nu met mensen die allerlei verschillende rugzakjes hebben, met een afstand tot de arbeidsmarkt."
Meer vraag dan ooit
De vraag naar de kartonnen kist stijgt. "Misschien komt het door de coronacrisis. Er overlijden meer mensen dan anders en dus zijn er meer uitvaartkisten nodig. Maar onze vraag stijgt veel harder dan het aantal overledenen. Je ziet dat het bewustzijn onder mensen groeit. Er is vraag naar een duurzaam product."
Verschil maken voor mens en milieu
Kunnen ze wel zoveel blijven leveren? "Het wordt spannend. We hebben een goede voorraad maar veel van de sociale werkplaatsen zijn nu gesloten. Gelukkig krijgen we steun uit allerlei hoeken en hebben we nog een grote werkplaats die open is. Daar kunnen mensen met ruim 2,5 meter afstand doorwerken om voldoende kisten te produceren."
Dit bericht bekijken op Instagram
Een bericht gedeeld door FAIR coffins (@fair_coffins) op 22 Nov 2019 om 12:40 (PST)
Meer overledenen, een stijgende vraag naar jullie product. Dat klinkt als een ideale situatie om geld te verdienen… "Dat is gewoon niet onze prioriteit. We willen een verschil maken voor mens en milieu. Voor iedere kist die wij verkopen hopen we dat er een spaanplaatkist in het magazijn blijft staan. Dat is wat wij belangrijk vinden"
Afhankelijk van inkomsten
"We krijgen geen subsidie en zijn dus afhankelijk van inkomsten. Al het geld dat we extra verdienen gebruiken we voor onze sociale doelen. Zo zijn er arbeidskrachten bij ons die uit het buitenland komen. Waarom krijgen buitenlandse managers bij grote bedrijven wel een dure taalcursus, maar een ander niet? Met extra geld willen we ook dat soort dingen aanbieden aan onze werknemers."
Dit bericht bekijken op Instagram
Een bericht gedeeld door FAIR coffins (@fair_coffins) op 19 Feb 2020 om 1:17 (PST)
Eén ding is zeker: dood gaan we uiteindelijk allemaal. En zeg nou eerlijk: een beetje aan de wereld denken kan absoluut geen kwaad. Zeker niet in een tijd waarin we al genoeg ellende om ons heen zien.
