Het was nogal een teleurstelling voor de 94-jarige beroemdheid. Dit voorjaar zou hij de première van zijn nieuwe film A Life on Our Planet beleven. Er kwam alleen iets tussen: de wereldwijde coronacrisis, en dat zat 'm behoorlijk dwars, vertelt hij aan journalist Michael Buerk in Radio Times. De lancering werd uitgesteld. Was de pandemie belangrijker dan de strijd tegen de klimaatverandering?

Nu kijkt hij daar anders tegenaan. Sterker nog: hij heeft hoop geput uit de afgelopen maanden. "De wereld heeft een gedeelde dreiging ervaren en het gevoel gekregen dat we allemaal in hetzelfde schuitje zitten." Bemoedigend, voegt Attenborough toe. En dat gevoel van samen strijden voor hetzelfde doel, maakt hem optimistisch, vertelt hij aan Buerk. 

"Er moet nu samenwerking komen tussen naties. Samenwerking vereist dat we dingen opgeven, maar ook winnen. Internationalisme moet onze benadering zijn", vertelt misschien wel de bekendste bioloog ter wereld. "De rijkere landen, zoals die in West-Europa, hebben veel afgenomen en misschien is nu de tijd gekomen om te geven."

Record op instagram

Of hij daadwerkelijk de bekendste bioloog ter wereld is, valt uiteraard lastig te meten. Maar zijn entree op Instagram bleef niet onopgemerkt. Sterker nog, de Britse bioloog brak alle records (Kardashians: eat your heart out). Binnen anderhalve dag wist hij een achterban van maar liefst 3.2 miljoen volgers op te bouwen. Maar de bezoekers die hem slechts wilden gaan volgen voor de mooie verhalen uit onze natuur, kwamen van een koude kermis thuis. Zijn posts zijn alarmerend en dwingen je te luisteren naar feiten die je liever terzijde schuift. "The world is in trouble."

Dit bericht bekijken op Instagram

David Attenborough has spent a lifetime travelling, exploring the wild places of our planet and documenting the living world in all its variety and wonder. He’s also witnessed the damaged caused. Saving our planet is now a communications challenge. We know what to do, we just need the will. That’s why we want to share this message on Instagram. Because there is hope and together, we can inspire change. Social media isn’t David’s usual habitat so while he’s recorded messages solely for Instagram, like the one in this post, we're helping to run this account. In case you’re wondering, ‘we’ are Jonnie and Colin and we worked with David on A Life On Our Planet. So, as well as sharing the messages he’s recorded especially for this account we’ll also post some exclusive clips and behind the scenes content. Stay tuned.

Een bericht gedeeld door A Life On Our Planet (@davidattenborough) op 24 Sep 2020 om 2:00 (PDT)

"We worden met uitsterven bedreigd", vertelt Attenborough. "En dat ligt helemaal aan ons; onze hebzucht, onze onnadenkendheid, maar bovenal onze enorme aantallen.” En daarmee doelt hij op de wereldbevolking. Op het moment telt de aarde 7.5 miljard bewoners en in 2100 zou dat getal zomaar kunnen oplopen naar 11 miljard, stelt de bioloog. 

Een half jaar na het uitstellen van zijn wereldwijde première, spreekt journalist Buerk weer met Attenborough. Nu is het wèl tijd voor de lancering van zijn film, waarbij je liever wegkijkt, je misschien wel schaamt voor wat we als mensheid hebben gedaan met de natuur. De 'getuigenverklaring', zoals hij het zelf meermaals noemt, stemt niet erg hoopvol. Al biedt de bioloog (godzijdank) ook hoop.

De druk wordt opgevoerd

Attenborough pakt de kijker niet met fluwelen handschoenen aan, dat moge duidelijk zijn. "We staan ​​voor niets minder dan de ineenstorting van de levende wereld", laat hij weten. De bioloog herinnert zich nog goed wanneer hij de ernst van de situatie voor het eerst inzag. "Ik was aan het duiken tussen een koraalrif - in 1998, tijdens het filmen voor de BBC-serie 'The Blue Planet'. Ik glipte het water in met de gedachte dat ik zou zien wat ik gewend was te zien, maar in plaats daarvan zag ik een witte begraafplaats van koraal dat gewoon was gestorven... Dat was echt beangstigend."

Voor Attenborough, die inmiddels 94 jaar op deze wereld rondloopt, is het allemaal nog beangstigender geworden in die jaren die volgden. Het aantal Borneose orang-oetans is door het kappen van regenwouden gedaald tot 104.700 (naar schatting is het aantal tussen 1999 en 2015 met 100.000 afgenomen). En ook in de zeewereld staat het er niet goed voor, vertelt de bioloog. "Bijna 90 procent van de grote vissen in de zee is er niet meer."

Is er wel hoop?

De kans bestaat dat je bent afgehaakt. Waarom wil je een verhaal lezen over louter deprimerende feiten? Maar de kans dat je nog leest is groter, want ja, je leest nog. Anyway, we willen dit artikel afronden met hoop. Want ondanks de alarmerende film van Attenborough, is er ook hoop. "We moeten fossiele brandstoffen geleidelijk gaan afbouwen", noemt hij als een belangrijke start. Plaats zonnepanelen op een groot gedeelte van de Sahara, oppert de bioloog. "Hernieuwbare energie raakt nooit op."

En ja, stoppen met vlees eten, luidt zijn oproep. "De planeet kan miljarden vleeseters niet ondersteunen", zegt hij. "Als we allemaal alleen maar planten aten, hadden we maar de helft van het land nodig dat we momenteel gebruiken." Als de interviewer vraagt naar zijn vleesconsumptie, laat de voice-over grootheid ook zijn zwakte zien. "Ik eet af en toe vis en kip, en mijn geweten kwelt me." Dat laat ook maar weer zien dat niemand perfect is, zelfs de godfather van de voice-overs niet. 

Vanaf 4 oktober 2020 is de film A Life On Our Planet te zien op Netflix.​

Dit bericht bekijken op Instagram

Over half a century ago, man went to the moon. David was watching from a television studio at the time and was fascinated at seeing our world from space for the very first time. These pictures changed the mindset of many across the world: we realised that the earth is finite. A Life On Our Planet film is produced by @silverback_films and @wwf_uk

Een bericht gedeeld door A Life On Our Planet (@davidattenborough) op 25 Sep 2020 om 3:45 (PDT)