Rome, 23 april 2025De open kist met daarin het lichaam van de overleden paus Franciscus is vanochtend plechtig overgebracht van de kapel van Casa Santa Marta naar de Vaticaanse Basiliek. De kist werd neergezet bij de Confessie van Sint-Pieter voor het pauselijk hoofdaltaar. De houten kist blijft geopend tot vrijdagavond. Tot die tijd kan het publiek van de Argentijnse paus afscheid nemen. 

Vanochtend om 9.00 begon vanaf Casa Santa Marta de processie richting het Sint-Pietersplein. Alle in Rome aanwezige kardinalen, patriarchen, aartsbisschoppen, bisschoppen en monsignori namen aan de bidstoet deel; ook honderden geestelijken, religieuzen en seminaristen en Vaticaanse medewerkers liepen mee. 

Pallbearers, next to Swiss Guards, carry the coffin of the late Pope as it is transported from the chapel of Santa Marta to St Peter's Basilica, following the Pope's death, in the Vatican on April 23, 2025. The Pope died of a stroke, the Vatican announced hours after the death on April 21, 2025, of the 88-year-old reformer who inspired devotion but riled traditionalists during 12 years leading the Catholic Church. Alberto PIZZOLI / AFP

Psalmen en Litanie

De kist werd gedragen door ‘Edelmannen van Zijne Heiligheid’, dat zijn lekengelovigen die lid zijn van de Pontificale Huishouding. Daarom heen liepen de vaste biechtvaders van de Sint-Pietersbasiliek. De kist werd geëscorteerd door leden van de Pauselijke Zwitserse Garde. Aan het einde liep de voorganger van het ritueel: kardinaal Kevin Farrell, de camerarius (Italiaans: camerlengo) van de Heilig Roomse Kerk.

Tijdens de processie werden er zeven psalmen (22, 114, 115, 50, 120, 122 en 131) gezongen, gevolgd door een lange Litanie der Heiligen. Aangekomen bij de Confessie werd de kist door de kardinaal-camerlengo met wijwater besprenkeld en bewierookt. Daarna zong een diaken een deel uit het Johannes-evangelie (17, 24-26), gevolgd door een aantal voorbeden, het Onze Vader en het Salve Regina. 

Irish-born US Cardinal Kevin Joseph Farrell (2ndL) diffuses incense next to Pope Francis' coffin inside St Peter's Basilica following the procession of the late Pope's coffin from the chapel of Santa Marta to St Peter's Basilica, in the Vatican on April 23, 2025. The Pope died of a stroke, the Vatican announced hours after the death on April 21, 2025, of the 88-year-old reformer who inspired devotion but riled traditionalists during 12 years leading the Catholic Church. Tiziana FABI / AFP

Niet in staatsie opgebaard

Na afsluiting van het ritueel kregen alle aanwezigen de kans om de Heilige Vader de laatste eer te bewijzen. Van 11.00 uur tot middernacht is de basiliek geopend voor het publiek. Belangstellenden kunnen ook morgen en overmorgen afscheid nemen. Hoogstwaarschijnlijk zal de kist vrijdagavond worden gesloten. De volgende dag vindt op het bordes van de Sint-Pietersbasiliek de uitvaartmis plaats. 

In tegenstelling tot voorgaande pauselijke uitvaarten, ligt paus Franciscus niet in staatsie opgebaard, dat wil zeggen dat het lichaam niet op een katafalk is neergelegd. Franciscus had namelijk het funeraire ritueel voor overleden pausen laten hervormen. In staatsie opgebaard liggen past volgens eerder bij een vorst of wereldlijk leider dan bij een bisschop. 

In november 2024 verscheen de op last van paus Franciscus aangepaste editie van het boek Ordo Exsequiarum Romani Pontificis, waarin alle fases en onderdelen van het voorgeschreven funerair ritueel voor pausen gedetailleerd staan beschreven.

'Schitterend decor'

Stijn Fens van KRO-NCRV is in Rome. Hij sloeg vanochtend de processie gade bovenop het dak van het linker gedeelte van de colonnade van het Sint-Pietersplein. Het is de vierde keer dat hij in Vaticaanstad is na het overlijden van een paus. “Je kunt zeggen van de Katholieke Kerk wat je wilt, maar ze weten wel hoe ze op weergaloze wijze afscheid nemen van pausen. Het zijn eeuwenoude rituelen. Alle betrokkenen weten precies wat ze moeten doen. En dat alles in een volmaakte choreografie in het meest schitterende decor”, aldus de Nederlandse journalist telefonisch vanuit Vaticaanstad.

Fens geeft zaterdag commentaar bij de rechtstreekse tv-uitzending van de uitvaart door KRO-NCRV op NPO 2. De plechtigheid zal worden bijgewoond door diverse staatshoofden en regeringsleiders. De Italiaanse autoriteiten zeggen 150 tot 170 buitenlandse delegaties te verwachten.