Op 11 november is het Sint-Maarten; het feest van zingende kinderen en lampionnen, maar óók het feest van omkijken naar elkaar. Waar komt deze feestdag precies vandaan?
Als je aan Sint-Maarten denkt, denk je waarschijnlijk in de eerste plaats aan zingende kinderen, kleurrijke lampionnen en tassen vol snoepgoed. Maar deze feestdag staat ook in het teken van licht, goedheid en delen.
Een goede daad
Sint-Maarten is één van de populairste heiligen van de middeleeuwen. Hij wordt in 316 geboren als de Hongaarse Martinus van Tour. Op 15-jarige leeftijd besluit hij soldaat in het Romeinse leger te worden en tegen Frankrijk te strijden. Het is een koude, mistige dag. Sint-Maarten ontmoet bij een stadspoort in Frankrijk een bedelaar. De man draagt geen schoenen, jas of sokken.
Uit medelijden besluit Sint-Maarten de helft van zijn mantel af te snijden. Meer dan de helft kan hij niet geven: slechts de helft van de mantel was namelijk van hemzelf, de andere helft was van Rome. Deze bedelaar is, volgens de legende, een verschijning van Jezus.
Diezelfde avond verschijnt Jezus Christus in zijn droom met de halve cape en bedankt hem voor zijn daad. Sint-Maarten laat zich dopen, wordt monnik en sticht een klooster Ligugé bij Poitiers. Later kiest de bevolking Sint-Maarten tot bisschop. Hij zet hij zich in voor de verdere verspreiding van het christendom totdat hij op tachtigjarige leeftijd overlijdt.
Sint-Maarten anno 2022
Tegenwoordig wordt Sint-Maarten nog steeds geëerd. Op 11 november gaan honderden kinderen met lampionnen en lichtjes de straten op om liedjes te zingen in ruil voor een lekkernij. In sommige provincies, zoals Limburg en Friesland, leidt de lampionnentocht naar een groot vuur: het Martinusvuur. Vroeger werd geloofd dat dit ritueel de vruchtbaarheid van het land en het vee werd bevorderd.
De feestdag staat vandaag de dag voornamelijk in het teken van omkijken naar elkaar door een goede daad te verrichten, te delen met minderbedeelden of jouw licht te laten schijnen op iemand die dat wel kan gebruiken.
Vreugdevuren
In Utrecht vindt elk jaar een Sint-Maarten parade plaats: een optocht van levensgrote sculpturen. Ook branden er in verschillende wijken vreugdevuren, als opmaat naar de viering van Sint-Maarten.