Stil leven: een persoonlijk verhaal over stilgeboorte

De documentaire Stil Leven van Rowan Blijd (32) en Ruby Cruden (27) gaat over stilgeboorte, gebaseerd op het persoonlijke verhaal van Rowan en bedoeld om het zwijgen rondom de mindere leuke kanten van zwangerschap te doorbreken en hoop te bieden. We spreken Rowan en Ruby over het maken van deze documentaire.

Hoe zijn jullie erop gekomen deze documentaire te maken? 

Rowan: 'Dat begon met mijn eigen ervaring. Begin 2019 was ik zwanger van mijn zoontje Amari. Een zwangerschap die, met wat extra controles, goed verliep tot er iets werd gezien rondom zijn hartje. Wat er precies aan de hand was wist niemand zeker, maar de bevalling zou doorgaan. Voor de zekerheid in een ander ziekenhuis. Om het af te sluiten, zouden we nog één check doen. Toen ik daar om een voorgevoel ook een echo vroeg, bleek dat het hartje van Amari was gestopt.'

Ruby: ‘Een verschrikkelijk verhaal en iets wat vaak voorkomt, maar waar je niet veel vrouwen over hoort praten. Pas toen jij over jouw ervaring vertelde aan anderen, hoorde je ineens veel verhalen van vrouwen die een soortgelijke situatie hebben meegemaakt.’ 

Rowan: 'Ja, dat verbaasde mij enorm en maakte me ook boos. Boos omdat het zo onbesproken is en verhalen over zwangerschap altijd maar blij en positief moeten zijn. Dat is lang niet altijd realistisch.' Ik wil de vervelende kanten die komen kijken bij zwangerschap graag bespreekbaar maken.’ 

Ruby: ‘Dus dat was een van de redenen om deze docu te maken, maar het was voor jou persoonlijk ook fijn om te doen, toch?’ 

Rowan: ‘Ja, zeker. De hele situatie voelt soms surrealistisch. Vooral omdat de stilgeboorte in eerste instantie iets is dat je met je eigen omgeving deelt. De buitenwereld is daar niet direct getuige van. Wanneer je iets alleen binnenshuis bespreekt, voelt het toch anders dan wanneer je het aan een grote groep mensen vertelt. Nu voelt het meer als de werkelijkheid.’ 

Het idee was er, hoe hebben jullie het vervolgens aangepakt? 

Rowan: ‘Na een brainstorm binnen KRO-NCRV, waar ik al werkte, heb ik het plan ingediend. Het kostte even wat finetunen, maar toen kregen we een go. Na veel research was het tijd om een filmmaker te vinden, toen stuurde ik Ruby een privébericht op Instagram.’ 

Ruby: ‘Ik volgde Rowan al en heb enorme bewondering voor hoe zij zich uitspreekt. Ze vroeg of ik ooit eerder een langere video had gemaakt. Dat was niet zo, ik maakte muziekvideo’s en korte interviews, maar ik was wel meteen geïnteresseerd. Een verhaal dat nog te weinig wordt gehoord vertellen en tot leven brengen… dat idee pakte me meteen en het vertrouwen van Rowan om dat voor haar te mogen doen betekent veel voor mij.’ 

Rowan: ‘Onze visies kwamen ook erg overeen dus we hebben al snel de rest van het team gevormd en draaidagen gepland. Ik had al wat vragen in mijn hoofd, jij zag voor je hoe dit tot leven kon komen in film en bewerking.’ 

Ruby: ‘Ja, ik hou ervan om iets niet te letterlijk te maken. Daarom heb ik ook soms met een kaleidoscooplens gefilmd, wat het allemaal iets spiritueler en dromeriger maakt. Het raakt voor mij het idee dat we nu hebben van hoe Amari bij Rowan is. Ik gebruik de lens op momenten die ik graag zo’n extra betekenis wil geven. Wat die betekenis is voor mij laat ik graag open, dat is voor iedereen zelf om te interpreteren. Het bewerken was zeker een uitdaging, vooral omdat je voor het grotere plaatje veel kleine, ook mooie en belangrijke momenten eruit moet laten. En uren aan film moet inkorten tot 30 minuten.’ 

'Je ziet alles. De blijdschap, het omslaan daarvan en de impact die de situatie had'

Rowan Blijd

En toch is het gelukt: een documentaire van 30 minuten. Wat gaan we zien?  

Rowan: ‘Ik praat uitgebreid met mensen die een belangrijke rol spelen in mijn verhaal: familie, maar ook bijvoorbeeld de gynaecoloog en uitvaartleider. Dat wisselen we af met het vlogmateriaal dat ik heb gemaakt rondom deze zwangerschap die anders eindigde dan verwacht.’ 

Ruby: ‘Zonder dat vlogmateriaal hadden we deze documentaire waarschijnlijk niet kunnen maken. Het maakt de docu kwetsbaar, levendig. We kunnen met je meeleven en -voelen.’ 

Rowan: ‘Je ziet alles. De blijdschap, het omslaan daarvan en de impact die de situatie had. En heeft.’ 

Ruby: ‘Dit alles maakt een intiem, écht en onderbelicht verhaal. We laten Rowans ervaring zien en praten ook over het taboe rondom de negatieve kanten van een zwangerschap. Zo hopen we een stapje te zetten naar meer aandacht en een beter vangnet in Nederland voor vrouwen met dergelijke situaties.’

'Ook bij het bewerken heb ik hier nog niet naar kunnen kijken zonder kippenvel'

Ruby Cruden

Welke momenten in de docu zijn onvergetelijk? 

Ruby: ‘Oh dat weet ik zo. Ik heb tijdens het filmen mijn regiepetje opgezet en weinig binnen laten komen, maar tijdens het filmen op de begraafplaats werd ik wel emotioneel. Het is wat mij betreft het meest rauwe, intieme en persoonlijke moment van de documentaire. Ook bij het bewerken heb ik hier nog niet naar kunnen kijken zonder kippenvel. De sfeer is tastbaar.’ 

Rowan: ‘Wat er daarna komt vind ik ook mooi. Daarmee hoop ik over te brengen dat je wel dóór kunt. Aan alle vrouwen die hetzelfde mee moeten maken. Ik vind het wel moeilijk om te zeggen wat ik onvergetelijk vond hoor. Ik vond antwoorden van de arts heel verrassend en de openheid van mijn vader was heel bijzonder, ik had er nog niet eerder zo met hem over gesproken. Het moment dat mij het meest emotioneert is nog wel wanneer ik vertel over de dagen naar het nieuws toe. Ik herleef dan hoe ik me toen voelde. De hoop die afnam.’ 

Ruby: ‘En dan het moment dat je het nieuws kreeg. Wanneer je dat navertelt, komt het ook wel echt binnen.’ 

Nu staat de documentaire online voor iedereen om te zien, hoe is dat? 

Rowan: ‘Ik vind het heel spannend om mezelf zo bloot te geven. Allereerst omdat ik deze docu niet maak voor medelijden, maar vooral ook omdat ik bang ben voor reacties als “dit had je niet moeten doen”. Ik heb Surinaamse roots en vaak zijn mensen uit mijn cultuur moeilijke praters. Alles hoeft niet zo out there te zijn. Dat doe ik nu natuurlijk wel.’ 

Geen medelijden dus, wat wel? 

Rowan: ‘Het gesprek op gang brengen. Dat we voortaan een compleet verhaal rondom zwangerschap bespreken en niet alleen de vrolijke kant zien. Ik wil na de docu ook zeker doorgaan met deze gesprekken voeren. Met meetups, media… er komt zelfs een podcast aan die ik met een jonge vader presenteer. ‘ 

Benieuwd?

Stil Leven kijk je terug op het YouTube-kanaal van NPO 3