13-02-2020
De voorzitter van het Centraal Comité van Duitse Katholieken (ZdK), Thomas Sternberg, betreurt het “gebrek aan moed voor echte hervormingen” in de apostolische exhortatie Querida Amazonia van paus Franciscus over de Amazone-synode. Dat meldt KNA.
Theoloog en CDU-politicus Sternberg hoopt dat de katholieken van Duitsland zich niet laten ontmoedigen door het pauselijk schrijven. Hij roept op om de eigen hervormingsdebatten consequent voort te zetten op de “Synodale Weg, die we in Frankfurt met veel succes zijn begonnen”.
Volgens de ZdK-voorzitter heeft Franciscus zich uitgesproken “in een duidelijke en begrijpelijke, ook emotionele taal”. Sternberg voegt eraan toe: “Helaas vond hij niet de moed om echte hervormingen door te voeren in de kwesties van de wijding van gehuwde mannen en de liturgische competentie van vrouwen, die al vijftig jaar lang aan de orde zijn”.
Na de Amazone-synode afgelopen oktober waren de verwachtingen voor concrete hervormingsstappen zeer hooggespannen, vooral met betrekking tot het gewijde ambt, zegt Sternberg. Hij betreurt het dan ook ten zeerste dat paus Franciscus “geen stap vooruit” heeft durven zetten.
In een reactie op Querida Amazonia van beschuldigt vrouwenbeweging Maria 2.0 de katholieke kerk ervan niet in staat te zijn zich te hervormen. Degenen die hoopten op een symbool van een nieuw begin en vernieuwing “moeten deze kerk waarschijnlijk in teleurstelling de rug toekeren”, aldus de protestgroep op zijn Facebook-pagina.
Volgens Maria 2.0 zijn de toon en de inhoud van de passages over de rol van de vrouw in de kerk onverdraaglijk. Hoewel de paus de inzet van vrouwen in de parochies prijst, spreekt hij vervolgens over de “mariale essentie” van de vrouwen, “die moet worden beschermd tegen de wijding”. Franciscus zegt inderdaad dat de vrouwelijke bijdrage op zich al sterk genoeg is; het wijden van vrouwen tot diaken (“clericaliseren”) zou daar alleen maar afbreuk aan doen.
Ook de Duitse kardinaal Gerhard Ludwig Müller heeft op Querida Amazonia gereageerd. Dat doet hij in het katholieke blad Tagespost. De in Rome woonachtige ex-prefect van de Congregatie voor de Geloofsleer is gematigd positief en noemt de exhortatie een ‘document van verzoening’. Het document zou volgens hem een “verzoenend effect kunnen hebben” waardoor er zich minder “binnenkerkelijke partijformaties en ideologische fixaties” voordoen en “het gevaar van een inwendige emigratie of openlijk verzet” wordt afgewend.
Aartsbisschop Stephan Burger van Freiburg noemde de oproep van paus Franciscus om bekwame leken tot bestuurlijke taken in de kerk toe te laten een “belangrijke stap”. Hij was ook verheugd over het feit dat de Heilige Vader stelling neemt tegen het onrecht en de misdaden die nog steeds worden gepleegd op de mensen en de natuur in het Amazonegebied. Burger, tevens militair ordinaris, is namens de Duitse Bisschoppenconferentie commissaris bij de ontwikkelingshulporganisatie Misereor.
Bisschop Franz-Josef Overbeck van Essen, die verantwoordelijk is voor de hulporganisatie Adveniat in Latijns-Amerika, zegt de gemeenschappen in het Amazonegebied te hebben toegewenst dat paus Franciscus de meerderheidsstandpunten van de synode had gevolgd en als regionale oplossing gehuwde mannen van naam en faam tot het priesterschap had toegelaten. “De paus heeft anders besloten. Dit is misschien een uitdrukking van de aarzeling van een 2.000 jaar oude kerk. Maar de paus geeft in ieder geval toe dat er dringend iets moet gebeuren", zei Overbeck in een interview in Frankfurter Rundschau. Bovendien, zegt hij, “zou zo'n tekst tien jaar geleden niet hebben bestaan, en zou er geen vrije meningsuiting over de problemen van onze Kerk zijn geweest”.
Volgens bisschop Gebhard Fürst van Rottenburg-Stuttgart zal Querida Amazonia “een groot effect hebben op het behoud van de natuur en de rechten van de inheemse volkeren in het Amazonegebied”. Het tegengaan van de dramatische gevolgen van de klimaatverandering is de centrale uitdaging van deze tijd, zei hij. Daarnaast blijft Fürst de openstelling van het sacramentele diakenambt als “wenselijk” beschouwen. Daarvoor zal de bisschop blijven pleiten.