De Amerikaanse acteur Brendan Fraser won dit jaar de Oscar voor beste acteur voor zijn rol in de film The Whale. Onlangs zag ik hem in de bioscoop. In the Whale speelt Fraser de rol van Charlie, een man met zwaar overgewicht die zich nog maar met moeite kan bewegen. Hij komt niet meer buiten, zijn huis is een gevangenis geworden. Hij eet om het verlies van zijn geliefde niet te voelen.

In de bioscoop zag ik hem langzaam afglijden naar de dood terwijl hij zich bleef volproppen met pizza’s. Toen ik na de film op de stoep mijn benen strekte was ik dankbaar dat ik me vrijelijk kon bewegen, dat ik niet tweehonderd kilo mee hoefde te zeulen. Dat ik Charlie niet was.

Maar klopt dat wel? Charlie is een grotesk figuur, hij roept afkeer en medelijden op. Tegelijkertijd lijken we allemaal op hem. Hij staat symbool voor een donkere kant van het systeem waarin we leven. In ons westerse land moet je voortdurend weerstand bieden tegen allerlei verleidingen die je om de oren vliegen. ‘Eet deze chocoladereep, drink dit biertje, koop deze auto, kijk dit filmpje’ en je zult gelukkig worden, zo is de valse belofte.

Het is een doorlopend gevecht om niet ten prooi te vallen aan al die verlokkingen. Het is zo menselijk om voor de bijl te gaan, om jezelf te verdoven of af te leiden. Dan hoef je niet onder ogen te zien wat je dwarszit. Ik ken het zelf ook. Toen ik pas studeerde in Groningen voelde ik me soms eenzaam op mijn studentenkamertje en propte ik me vol met zoetigheid. Om daarna spijt te hebben.

Gelukkig heeft een verslaving bij mij nooit zorgwekkende vormen aangenomen. Dat geldt niet voor Charlie uit de film. Hij vindt geen uitweg meer uit zijn eetverslaving. Zijn leven staat ver van dat van de meeste mensen af, maar toch zijn we ook allemaal een beetje Charlie.

Beluister hier deze overdenking terug