Wat betekent de honingbij voor jou? 

Ramon: 'Veel, want de bij is zo’n klein beestje met zó veel impact. Het is ontzettend belangrijk voor al het leven om ons heen.’ 

Waarom wilde je graag imker worden? 

'Ik ben gek op de zoetstof honing, omdat ik kok en patissier ben. De smaak van honing is briljant. Ik ging er een paar jaar geleden meer over lezen en kwam erachter dat de bijenwereld zo wonderbaarlijk is! Toen heb ik me opgegeven voor een cursus bijenhouden, en ben ik besmet geraakt met het bijenvirus en imker zijn. Je valt van de ene verbazing in de andere.'

Oja? Welke verbazing dan? 

'Neem bijvoorbeeld de koningin. In de winter vormen alle andere bijen een soort bal om haar heen in de korf, waarmee ze de koningin warm wrijven. Ook krijgt ze voedsel toegediend. De bijen weten de koningin tot op de tiende graad nauwkeurig warm te houden. Dat is toch te gek!'

Hoe wordt dan precies honing gemaakt? 

'Nectar, vermengd met stuifmeel, wordt door de honingbij doorgegeven aan de volgende door die te ‘kotsen’ in de mond van een andere honingbij. Door het ‘overkotsen’ ontstaan er enzymen, die de nectar in honing omzetten. De honing-in-wording slaan de bijen op in honingraten. Maar het goedje is dan nog te vochtig. Dus gaan bijen klapperen met hun vleugels, waardoor het vocht verdampt. Ze voelen precies aan hoe hoog de suikerwaarde in de honing is. Als de honing precies goed is, dan maken ze de raat dicht met een waslaagje.'

Dat klinkt bewonderingswaardig! Houd jij nu ook bijen?

'Ik heb één bijenvolk in Ontmoetingstuin ‘De Rietmeen’ in Harderwijk, die doet het heel goed. Ze zijn heel groot geworden. Ik sta zelfs op het punt om de laatste honing eruit te halen.'

Wat voor soort honing vind jij het lekkerst?

'Ik ben gek op heidehoning, die komt van de Veluwe. Je kunt je bijen in augustus verplaatsen naar de hei, waar de heidebloemen dan in bloei komen. Het is een prachtig gezicht: de heide ziet compleet paars van de bloemen. In september haal je dan de honing eruit. Het is een hele dikke, taaie honing.'

Wat doe jij er zelf aan om de leefomgeving van bijen te verbeteren? 

'Tuinder Martin Stuger van BinnensteBuiten heeft mijn tuin aangepast en er een bloeiboog ingemaakt. Daardoor staan er van het vroege voorjaar tot het late najaar altijd drie planten in bloei. Er zijn ook altijd wat zandplekjes voor bijen om in te nestelen. Bovendien heb ik een groot bijenhotel gemaakt. Sommige bloemen zijn goed voor honingbijen, maar verschillende planten in mijn tuin trekken allerlei andere soorten bijen aan.'

Naast honingbijen zijn er nog honderden andere bijenrassen. Veel hiervan worden met uitsterven bedreigd. Kunnen deze bijen wel naast elkaar blijven bestaan? 

'Er moet genoeg ruimte overblijven voor de wilde bij, de balans hierin is weg. Maar de wilde bij en de honingbij kunnen naast elkaar bestaan. Daarom ben ik met Stefan Stasse naar de Tweede Kamer gegaan; wij willen de wilde bij op de lijst van beschermde diersoorten krijgen. Er zijn nu namelijk te weinig voedselplekken. Van de 360 Nederlandse soorten bijen, staat de helft op de Rode lijst. Daar moet verandering in komen.  

Bovendien zijn er drie soorten honingbijen. De zwarte bij is een inheemse soort. We moeten eigenlijk teruggaan naar imkeren met die soort. Die hoort hier thuis.'

Koken met honing 

Ramon kookt maar al te graag met het zoete goedje, en daarom hebben we zijn beste honingrecepten onder elkaar gezet!