Edith Eva Eger wordt in 1927 als jongste dochter geboren in een Joods-Hongaars gezin. De jonge Eger volgde balletles, turnde in het Hongaars Olympisch trainingsteam en studeerde aan het gymnasium. Maar dat alles werd haar afgenomen wanneer er tijdens de Tweede Wereldoorlog steeds strengere anti-joodse maatregelen werden ingevoerd.

Langer in leven

In het voorjaar van 1944 slaat het noodlot toe: samen met haar vader, moeder en oudere zus Magda wordt de dan 16-jarige Edith gedeporteerd naar het Poolse vernietigingskamp Auschwitz. Haar vader en moeder worden bij aankomst in Auschwitz direct afgevoerd. Edith en Magda worden door, blijkt later, de beruchte nazi dokter Josef Mengele uitgekozen om langer in leven te blijven.

Diezelfde avond bezoekt Josef Mengele de barak waarin Edith en Magda zijn ondergebracht. Mengele, groot kunstliefhebber, is op zoek naar vrouwen die ‘iets kunstzinnigs’ voor hem willen doen. Edith wordt naar voren geschoven en zo wordt ze gedwongen te dansen voor Mengele en de kampofficieren. Ze kan het niet verdragen naar hen te kijken, dus sluit ze haar ogen en beeldt ze zich in dat ze danst in het operagebouw in Boedapest. 

Morgen zal ik vrij zijn

Hoe donker haar dagen in het kamp ook waren, Eger ziet de tijd die ze in Auschwitz doorbracht als hét moment waarop ze ontdekte waar het leven om draait. Hier heeft ze geleerd haar gedachten te sturen, denkend aan wat haar moeder haar vertelde in de trein richting het kamp: ‘Onthoud dat niemand je gedachten van je af kan pakken.’ In het kamp ontwikkelde Eger een mantra dat ze elke dag herhaalde: ‘Als ik vandaag overleef, zal ik morgen vrij zijn.’

Tegen het einde van de oorlog worden Edith, Magda en andere gevangenen op dodenmars gestuurd naar kamp Gunskirchen. Tegen alle verwachtingen in komen Edith en Magda hier levend aan. Op 4 mei 1945 wordt het kamp bevrijdt door het Amerikaanse leger. Soldaten vinden de uitgeputte Edith en Magda tussen stapels dode gevangenen.  Edith weegt dan nog slechts 32 kilo, heeft een gebroken rug en leidt aan longontsteking. 

Opnieuw op de vlucht

In 1949 vlucht Eger, na bedreigingen van de communisten, naar de Verenigde Staten. Ze begint aan een studie klinische psychologie en behaalt haar praktijklicentie. Ze opent een therapiekliniek in Californië, waar ze onder andere veteranen met oorlogstrauma's behandelt. 

Maar ook Eger zelf heeft last van oorlogstrauma's en spreekt jarenlang met geen woord over haar verleden. Er kleeft een enorm schuldgevoel aan haar: waarom heb ik de holocaust wél overleefd?

Terug naar Auschwitz

Toen Eger besefte dat ze echte vrijheid alleen kon bereiken door te vergeven en los te laten, bracht ze nog één keer een bezoek aan de plek die haar voor het leven getekend én gevormd heeft. Terug in Auschwitz lukte het haar de schuldgevoelens toe te kennen aan de daders, en haar eigen onschuld terug te eisen.

Uiteindelijk besluit Edith de stilte over haar bewogen verleden te doorbreken. Op haar negentigste verschijnt haar boek De keuze, waarin ze vertelt over haar oorlogsherinneringen. Drie jaar later verschijnt haar tweede boek Het geschenk, waarin ze haar lezers in twaalf levenslessen begeleidt op een universele reis naar vrijheid en genezing. 

Door de jaren heen heeft het levensverhaal van Edith Eger al miljoenen mensen geïnspireerd. Haar psychologische kijk op het verleden én heden biedt een goed perspectief op hoe om te gaan met ingrijpende gebeurtenissen en trauma’s. ‘Want’, vertelt Eger, ‘iemands lijden kun je niet met elkaar vergelijken. Het gaat erom wat je er mee doet.’