Archieffoto: de nieuwe paus toont zich voor het eerst aan de wereld op woensdagavond 13 maart 2013.

Rome, 12 maart 2023 - Morgen is het tien jaar geleden dat kardinaal Jorge Bergoglio tot bisschop van Rome werd gekozen. Paus Franciscus mag dan nu last hebben van een slechte knie en steeds minder mobiel zijn, maar aftreden overweegt de 86-jarige Argentijn allerminst. Hij verwacht nog even door te kunnen gaan als hoofd van de Katholieke Kerk.

Franciscus gebruikt een stok bij het lopen en zit vaak in een rolstoel, maar dat weerhoudt hem er niet van zijn werk uit te voeren en de wereld rond te reizen. Vorige maand was hij nog in Congo en Zuid-Soedan en over een aantal weken staat Hongarije op het programma. Ook hoopt hij Mongolië en India nog te bezoeken.

Paus Franciscus bezocht afgelopen tien jaar 59 landen  (9 maart 2023)

De eerste Zuid-Amerikaanse paus heeft aangegeven dat aftreden een optie is als hij ernstige gezondheidsproblemen zou krijgen, maar dat is nu niet aan de orde. Franciscus doelt dan vooral op zijn mentale gezondheid. Als hij de dingen niet meer helder zou zien, zou hij evenals zijn voorganger Benedictus XVI terug moeten treden als pontifex. Daartoe tekende hij een aantal jaren geleden al een intentieverklaring.

Franciscus: ik heb mijn ontslagbrief al ondertekend  (18 december 2022)

Vandaag is het precies tien jaar geleden dat het conclaaf in de Sixtijnse Kapel van start ging. De 115 kiesgerechtigde kardinalen hadden vijf stemrondes nodig om een tweederdemeerderheid te bereiken. Uit hun midden werd de aartsbisschop van Buenos Aires gekozen. Hij werd de opvolger van Benedictus XVI, die op 28 februari 2013 was afgetreden omdat hij mentaal niet meer was opgewassen tegen de zwaarte van het ambt. Zijn privésecretaris Georg Gänswein schrijft in zijn onlangs verschenen boek dat de Duitse paus aan slapeloosheid leed. Diens artsen zeiden dat het niet meer verantwoord was om een verre reis te maken. Aangezien de Wereldjongerendagen die zomer in Rio de Janeiro zouden worden gehouden, besloot Benedictus dat aan zijn opvolger over te laten.

In de vergaderingen van het Kardinalencollege die aan het conclaaf voorafgingen kwam een duidelijk profiel van de nieuwe paus naar voren. Het moest iemand zijn die voortvarend hervormingen in de Romeinse Curie kon doorvoeren. Toen Bergoglio eenmaal was aangetreden, richtte hij kort daarop een Kardinalenraad in, die aanvankelijk uit acht leden bestond, ieder uit een ander werelddeel. Inmiddels is de klus nagenoeg geklaard door de totstandkoming van Praedicate evangelium, een nieuwe apostolische constitutie waarmee de hervormingen zijn geregeld.

Nieuwe samenstelling Kardinalenraad  (7 maart 2023)

Een van de belangrijkste speerpunten van dit pontificaat is de vernieuwing van de Bisschoppensynode, het permanent adviesorgaan dat in 1965 werd opgericht door paus Paulus VI. Franciscus heeft ervoor gezorgd dat het principe van bisschoppelijke collegialiteit verder wordt uitgebouwd door bisschoppen vanuit de hele wereld de kans te geven zich vrijmoedig uit te spreken over allerlei kwesties. Dit proces zal de komende jaren verder worden uitgewerkt door een over twee assemblees uitgespreide synode, waarin het ‘samen op weg gaan van het gehele volk van God’ het thema is. De term die daarvoor door paus Franciscus in zwang is geraakt is ‘synodaliteit’.