Fotograaf Melissa Spitz maakt een fotoserie over haar moeder, die bipolair is. Het resultaat? Een intiem, eerlijk en schokkend portret van een bijzondere moeder-dochterrelatie.
“Iedereen zegt altijd dat zijn moeder gek is. Ik denk dan: de mijne, die is pas echt gek”, zegt Melissa in een interview met Broadly.
De moeder van Melissa is bipolair. En hoewel het een heftige mentale ziekte is, zie je als buitenstaander vaak niet wat voor impact de ziekte heeft binnen een gezin. Daar brengt Melissa met haar fotoserie ‘You have nothing to worry about’ verandering in.
De dochter
Op de foto’s zie je Melissa’s blonde moeder in een knalroze badpak in het zwembad liggen, of gewoon zittend een sigaret roken. Sommigen zijn indringend, veel zijn emotioneel, en ze zijn allemaal alledaags. Maar wel meer dan slechts een observatie van de situatie, want ze zijn door de dochter gemaakt.
Er zat zoveel pijn in haar stem
Melissa: “Er is één foto waarop mijn moeder op een bankje zit en alleen maar schreeuwt. In haar stem zat zoveel pijn. Ik herinner me nog dat ik dacht: ‘Ja, dit is hoe ik me voel’. Alsof het een echo was. De foto’s laten niet alleen zien wat er op dat moment met mijn moeder gebeurt, maar zijn ook metaforisch voor wat er in mijn eigen leven gebeurt.”
Doen alsof het goed gaat
Ze begon ermee in 2009 na de scheiding van haar ouders. Door foto’s te maken van haar moeder, kon ze beter omgaan met de situatie waar ze in zat. “Het gevoel van ‘doen alsof het goed gaat’ viel van me af toen ik overal foto’s van begon te maken. Ik vond het makkelijker om de camera mee naar huis te nemen dan om te dealen met wat er thuis aan de hand was. Ik was zo boos.”
Melissa ziet de foto’s zelf als een gesprek tussen haar en haar moeder. Ze zijn fragmentarisch, vaak duister, en reflecteren de pijnlijke momenten die een mentale ziekte met zich mee brengt.
Niet alleen voor mama
“Mijn moeder voelt zich zo belangrijk en erkent als mens door dit project. Ze houd er zo erg van om in de aandacht te staan. Daarom vindt ze het zo leuk om mee doen. Ze is ook absoluut geen slachtoffer. En zo zie ik haar ook niet. Maar het is niet altijd makkelijk. Er zijn momenten waarop ik blij ben dat ik dit maak, maar ook momenten waarop ik het gevoel heb dat zij misbruik van mij maakt. Ik ben blij dat ik mezelf ook in de foto’s laat zien, dat wil ik nog meer gaan doen.”
Mam, ik wil geen foto van je vagina maken!
Melissa legt aan Broadly uit hoe haar moeder haar dicteert en hoe zij soms meer een vlieg op de muur is, dan de fotograaf die bepaalt wat geportretteerd wordt. “Bijvoorbeeld de foto waarop ze haar ziekenhuis nachtjapon omhoog houdt en zegt dat ik een foto moet maken van haar en haar wond moet maken. Ik zei: ‘Mam, nee! Ik wil geen foto van je vagina maken!”. En zij antwoordde: “Je moet!”.
Er moet meer zijn
“Ik dacht altijd dat een mentale ziekte aanstelleritis was”, zegt Melissa. “Maar nu denk ik daar anders over. Ik zie nu in dat mijn moeder eigenlijk heel, heel, heel erg ziek is. Er zou meer ondersteuning moeten zijn voor familieleden en kinderen die hier dagelijks mee te maken hebben.”
De fotograaf blijft met dit project doorgaan zolang zij en haar moeder allebei kunnen. En uiteindelijk wil ze er een expositie of een boek van maken. Tot die tijd kun je haar gewoon volgen op Instagram. En dat gaan wij zeker doen, want wat zij maakt is uitzonderlijk.
