De zalige prinses Johanna van Portugal (1452-1490) behoorde tot het Huis Aviz. Zij stierf als dominicanes.

AFKOMST

Johanna (Portugees: Joana) werd geboren op 6 februari 1452. Zij was het tweede kind van koning Alfons V van Portugal en diens gemalin Isabella van Coimbra. Na de vroegtijdige dood van haar oudere broer Johan in 1451 werd ze erkend als erfgenaam en kreeg ze de titel Prinses van Portugal. Na de geboorte in 1455 van haar jongere broer, eveneens Johan geheten, was ze niet langer de rechtmatige troonopvolger.

Van jongs af aan wilde Johanna non worden, maar omdat ze tweede in lijn was voor de troon, stond haar vader dat niet toe. Tijdens Alfons’ militaire expeditie naar Tanger in 1471 diende Johanna als regentes van het Portugese Koninkrijk.

HUWELIJKSAANZOEKEN

Na verschillende huwelijksaanzoeken vastberaden te hebben afgewezen, trad Johanna toe tot de vrouwelijke tak van de Orde der Predikers. Ze nam in 1475 haar intrek in het dominicanessenklooster in Aveiro. Het was het jaar dat haar broer een zoon en erfgenaam had gekregen, dus de familielijn dreigde niet langer uit te sterven. Toch werd ze meerdere malen gedwongen het klooster te verlaten en terug te keren naar het hof. Ze sloeg een huwelijksaanzoek af van koning Karel VIII van Frankrijk, 18 jaar jonger dan zij.

Haar vader trad af in 1477, stierf in 1481 en werd opgevolgd door Johanna’s jongere broer, die als Johan II de troon besteeg. Johanna zou haar verdere leven een steun en toeverlaat voor haar broer de koning blijven.

In 1485 kreeg zuster Johanna een nieuw huwelijksaanzoek, ditmaal van de net weduwnaar geworden koning Richard III van Engeland, die slechts 8 maanden jonger was dan zij. Hun verbintenis zou deel uitmaken van een dubbel huwelijksverbond, waarbij zijn nicht Elizabeth van York zou trouwen met haar neef, de toekomstige koning Manuel I. Richards dood op het slagveld in 1485, waarover Johanna naar verluidt een profetische droom had, maakte echter een einde aan deze plannen.

ZALIGE

Zuster Johanna wijdde zich naast gebed en contemplatie toe aan armenzorg. Zij stierf op 12 mei 1490 in Aveiro en werd begraven in het Klooster van Jezus in dezelfde stad. Ze werd in 1693 zaligverklaard door paus Innocentius XII. Hoewel ze niet is gecanoniseerd, wordt ze in Portugal vaak Santa Joana Princesa (‘Heilige Johanna Prinses’) genoemd.