Na twintig jaar columns te hebben geschreven voor het weekblad Margriet, het kookboek (Zonder Fratsen) én een persoonlijke ode aan 60 jaar levenservaring (en bedankt!) heeft Anita een nieuw podium gevonden op de website van KRO-NCRV. Hier deelt ze haar verbijstering, ontroering en vreugde over al wat het leven brengt.
Licht aan het eind van de tunnel
Niemand hoefde ons te vertellen hoe afschuwelijk het is om verslaafd te zijn, aan wat dan ook. Een verslaving is allesomvattend. Zowel voor het leven van de verslaafde zelf als voor zijn/haar directe omgeving. Dan kan je twee dingen doen: je gaat ermee door en leidt tot het bittere einde een meer of minder ellendig bestaan of je erkent dat je een probleem hebt en laat je opnemen in een kliniek waar je met behulp van professionals je stinkende best doet. Makkelijk zal dat niet zijn, in sommige gevallen zelfs verschrikkelijk zwaar maar… aan het einde van die tunnel gloort het licht: na ontslag heb je je oude huid afgeschud en kan je, als het ware herboren, verder met je leven. En wij mochten dat proces in deze tweede reeks van Anita Wordt Opgenomen van nabij volgen. Fantástisch toch?
Juiste behandelmethode?
Fantastisch was het zeker, ook in de betekenis van’ fantasme’. Vergeleken met de wérkelijkheid van verslaving, opname, behandeling en het leven daarna, waren onze aannames van een verbijsterende naïviteit. Dachten we nou echt dat het zo simpel was? We werden snel uit de droom geholpen, keer op keer overigens. Tijdens een opname van een cliënt in de detox vroeg ik: “Hoe bedoel je: ‘die is hier voor de zesde keer’? Dan werkt die hele behandelmethode toch niet?” Ik riep ook nog wat dingen over verspilde tijd, kosten en moeite van de zorgverleners en hoe ze in vredesnaam gemotiveerd konden blijven bij zoveel ‘mislukkingen’.
Genezen in stappen
Dat zag ik dus helemaal verkeerd: ‘Wat jij, en de meeste onwetenden, als mislukking bestempelen is onderdeel van een proces en een proces verloopt stapsgewijs. Soms twee stappen voorwaarts, dan weer eentje terug, een paar grote sprongen vooruit, soms weer helemaal terug naar af, opnieuw opbouwen, etc. Je bouwt steeds weer een stukje verder op, op weg naar een normaal leven zonder gebruik.’
'Wat jij, en de meeste onwetenden, als mislukking bestempelen is onderdeel van een proces en een proces verloopt stapsgewijs'
Herstel kost tijd
Terugvallen in gebruik blijkt dus heel normaal te zijn. Wist ik veel. Nou ja ‘normaal’… toen ik erover doordacht realiseerde ik me wat dat in de praktijk moest inhouden: dat je als verslaafde voortdurend op je hoede moet zijn voor de valkuilen die je overal op de weg buiten de veilige muren van de kliniek tegenkomt. In de supermarkt, het tankstation, de buurt waar je woont, de feestjes die je bezoekt, op de hoek van de straat… Dat je wéét dat je het níet moet doen maar dat de ZUCHT zo sterk is dat je toch voor de bijl gaat. Dat je jezelf daarom veracht, dat je je familie en geliefden, voor zover nog aanwezig, wéér teleurstelt, dat de problemen zich blijven opstapelen en het licht aan het einde van de tunnel vertroebelt. Terug naar de kliniek met de boodschap ‘Het is me (weer) niet gelukt…Help me.’ Dat je dan dus toch een stukje verder bent gekomen. En dat dan drie, vier, zes, tien soms wel 20 keer!
Bijzondere verhalen
Poeh… we hadden écht geen idee en velen met ons. Daar was deze serie voor bedoeld, om inzicht te verschaffen in het veelkoppige monster dat ‘verslaving’ heet. Het verkrijgen van inzicht, het wegnemen van vooroordelen en het kweken van begrip. Immers: ‘wat een boer niet kent…’ Het is echt bijzonder dat we de ruimte kregen om de verhalen van cliënten, hun naasten en zorgprofessionals in beeld te brengen. Dat is namelijk niet vanzelfsprekend. Wat daarbij hielp? De reputatie van onze media-organisatie. Laten we die koesteren.