In de liturgie van de paaswake vieren we de kern van ons christelijk geloof: Jezus die gestorven is aan een kruis, is niet in de dood gebleven, maar hij is door God tot nieuw leven opgewekt. De liturgie van de paaswake brengt die overgang van dood naar leven onder meer met het spel tussen licht en donker tot uitdrukking. Deze symboliek is één van de eenvoudigste en sterkste manieren om uit te drukken wat niet uit te leggen is.

De viering van de verrijzenis van Christus begint in het donker op de late zaterdagavond. Zo wordt uitdrukkelijk de band gelegd met wat voorafging: na de herdenking van Jezus’ dood op Goede Vrijdag volgde een Stille Zaterdag. Op het plein voor de kerk brandt een vuur waaraan de celebrant de paaskaars aansteekt en zegt: Het licht van Christus’ verrijzenis moge uit ons hart en onze geest de duisternis verdrijven. De diaken draagt vervolgens de paaskaars – teken van de verrezen Christus - de kerk binnen en zingt tot driemaal toe de woorden ‘Licht van Christus’. De stilte van deze zaterdag wordt zo doorbroken. 

Na elke aanroep wordt dat licht van Christus doorgegeven aan de aanwezigen die allemaal een kaarsje hebben ontvangen. Dat ene vlammetje van de paaskaars blijkt krachtig genoeg om de hele kerk met het Licht van de verrezen Christus te vullen. Dan volgt het hoogtepunt van de lichtritus: de lofzang van blijdschap en vreugde om het licht, om de verrijzenis van Christus: de Paasjubelzang. Daarin wordt heel expliciet de boodschap van Pasen verwoord, aan de hand van de beelden van duisternis en licht. En wij mogen allemaal juichen om zo’n grote Koning, om de overwinning. 

Hierna volgt een rustiger tweede deel, waarin de nadruk ligt op het waken. In een aantal lezingen worden wij herinnerd aan wat God in de geschiedenis voor zijn volk heeft gedaan. We horen een deel van het Scheppingsverhaal, over de overwinning van Gods Adem op de chaos en van Zijn licht op de duisternis. In het verhaal over de doortocht door de Rode Zee wordt verteld dat God de Israëlieten de weg toont naar de vrijheid. Bij de profeet Jesaja horen we dat God ons uitnodigt om bij Hem te komen drinken. Hij is de Bron van alle leven. 

Na deze lezingen volgt het Gloria (Eer aan God) en na dagen van stilte luiden de klokken weer vreugdevol om de overwinning van Christus op de dood. Woorden van Paulus klinken over het doopsel als opname in het paasmysterie van Christus. En na driemaal ‘Alleluja’ wordt tenslotte de verrijzenis van de Heer verkondigd in het evangelie. De Heer leeft!

Het derde deel van de paaswake bestaat uit de doopviering en de hernieuwing van de doopbeloften door allen. De kerkgangers worden besprenkeld met het nieuwe doopwater, ter herinnering aan hun eigen doopsel. Eigenlijk is de paaswake het uitgelezen moment om het doopsel te vieren. In Deventer heeft Dillen de catechumenen cursus gevolgd en we zijn verheugd dat hij deze avond door doopsel en vormsel opgenomen zal worden in de Kerk. 

Als vierde deel van de paaswake wordt natuurlijk de Eucharistie gevierd, waarin we het lijden, sterven en verrijzen van de Heer gedenken. Zo gaan we samen van donker naar licht, van dood naar leven, en bidden we dat Pasen werkelijkheid mag worden in de wereld en in ons eigen leven. De wereld en ook wijzelf die snakken naar licht in de duisternis, naar leven in plaats van dood, naar vrede in plaats van oorlog en terreur. 

Met Pasen is dat al begonnen, want de Heer is waarlijk verrezen. Hij is als overwinnaar uit de bus gekomen. Alleluja!

Zalig Pasen,

pastoor Ronald Cornelissen

De Paaswake, zaterdag 30 maart rechtstreeks vanuit de Broederenkerk Deventer om 22.30 uur bij KRO-NCRV op NPO 2. 

Celebrant is pastoor Ronald Cornelissen en diaken is Marc Brinkhuis. Het koor ‘Magnificent’ zingt.