Sjaak en Clara Sies uit Rotterdam hebben vijf kinderen en tien kleinkinderen. Toch stond hun leven vooral in het teken van de Voedselbank. Eind jaren negentig ziet de Voedselbank het levenslicht: ‘We zijn christen, maar willen dat niet slijten in de kerkbank.’
Clara Sies vertelt thuis vanuit haar stoel over een uitspraak van Moeder Theresa die haar altijd is bijgebleven: ‘Ik heb geen moeite met dat er armen en rijken zijn, ik heb moeite met verspilling.’
‘Sjaak en Clara geven warmte’
Dat Sjaak en Clara door de jaren heen veel voor allerlei mensen hebben betekend is duidelijk. In NPO Doc: Goeie mensen uiten verschillende vrijwilligers hun dankbaarheid aan het echtpaar. Allemaal kenden ze hun eigen problemen en werden ze door het stel uit de brand geholpen.
Niet geslaagd
In 1973 opent het echtpaar hun kledingwinkel genaamd Don Quichotte. Zo’n dertien jaar lang lopen de zaken goed. Clara vertelt: ‘Dat ging fantastisch, totdat het fout ging. Een compagnon bleek niet betrouwbaar, de buurt ging achteruit en de concurrentie werd te groot. We hadden schulden. Sjaak: ‘Daar stond ik dan als vader van vijf kinderen. Niet geslaagd.’
Clara: ‘We kregen een uitkering en zijn er uitgekomen zonder faillissement. Ik durf wel te zeggen met Gods hulp en hulp van anderen. Wij wilden iets terugdoen voor de maatschappij. Zo ontstond eind jaren 90’ het idee voor de Voedselbank.’
Honderden voedselpakketten
Het initiatief neemt al snel enorme vormen aan. Wekelijkse worden er honderden pakketten klaargemaakt. De slaapkamer wordt het hoofdkantoor en de opslagruimte barst uit zijn voegen.
Clara: ‘De Voedselbank werd landelijk zo groot. Alles draaide daarom. We vonden dat niet leuk meer. We waren meer bezig met vergaderen en digitalisering en dat paste niet bij ons. Daarom hebben Sjaak en ik het overgedragen.’
Sjaak: ‘Ook al waren we gestopt, dat betekende natuurlijk niet dat de armoede ook stopte. Je kunt op tientallen manieren in de problemen komen. Voor iemand die geen armoede kent, is het heel moeilijk om te schatten hoe het voor iemand is die wel arm is.’
'Je kunt op tientallen manieren in de problemen komen'
Spijt
Dochter Lea is ervan overtuigd dat er mensen waren doodgegaan als haar ouders niet de Voedselbank hadden opgericht. Voor het gezin Sies was het bestaan ervan echter ook heftig: het was altijd Voedselbank voor, Voedselbank na.
Clara: ‘De kinderen vluchtten vroeger naar hun kamer want we waren alleen maar met de Voedselbank bezig. Het gaf tussen mij en Sjaak ook onrust als we na een vergadering onenigheid hadden.’
Sjaak: ‘Daar hebben we nog steeds spijt van. We hadden weinig tijd voor de kinderen. Ja, de volgende keer zou ik het anders doen.’ Clara: ‘Maar die volgende keer komt er niet meer.’
'We doen het op onze manier. Dat betekent de shit en problemen opzoeken en kijken of je een helpende hand kan bieden'
Emotionele armoede
Hun hart voor barmhartigheid zal ook te maken hebben met het feit dat zowel Sjaak als Clara armoede kent.
Sjaak: ‘Ik ben ervaringsdeskundige, ik weet wat armoede is. Mijn vader had een naaiatelier, maar dat liep niet goed. Dat had als gevolg dat toen ik vijf was er een vrachtwagen met politie voor de deur stond en de hele zaak werd ontruimd. Mijn moeder stond met twee kinderen op straat. We belandden zo bij het Leger des Heils.’
Op haar beurt leed Clara aan emotionele armoede. ‘Door de scheiding van mijn ouders was mijn moeder niet meer in staat voor mij en mijn broer en zus te zorgen. Zo kwamen we in een kindertehuis terecht. Materieel hadden we het goed, maar je moest echt voor jezelf knokken.’
Clara: ‘We zijn allebei christen, maar willen dat niet slijten in de kerkbank. We doen het op onze manier. Dat betekent de shit en problemen opzoeken en kijken of je een helpende hand kan bieden.’
De gaarkeuken
En zo begint het duo aan iets nieuws: De gaarkeuken, een grote keuken waar mensen die het niet breed hebben een maaltijd kunnen halen. Het diner bestaat uit twee gangen: een voorgerecht en hoofdgerecht of een hoofgerecht en nagerecht.
Sjaak: ‘Vroeger konden mensen dit ophalen en thuis opeten, maar inmiddels is er een wijkrestaurant waar mensen van een maaltijd kunnen genieten. Ze worden echt als gasten ontvangen en op hun wenken bediend.’
Een stapje terug doen
Vooral Sjaak is iemand die altijd maar doorgaat. Clara: ‘Sjaak kampt met hartproblemen en een hernia. Soms hoor ik ‘s nachts dat hij stopt met ademen.’
Ook Clara heeft gezondheidsproblemen. Vanwege een te grote aorta heeft ze een zware operatie achter de rug. Clara: ‘De operatie was ingrijpend. Niet alleen lichamelijk, maar ook het besef dat nadien tot me doordrong: misschien had ik hier helemaal niet meer gezeten. Dat besef doet wat met me. Daarom moet ik lichamelijk, maar ook mentaal herstellen.’
Langzaam maar zeker doen Clara en Sjaak een stap terug uit hun gaarkeuken. Sjaak wordt voor elk wissenwasje in de gaarkeuken gebeld: ‘Sjaak het wc-papier is op, Sjaak de koffie is op. Altijd van die dingen die bij ons terecht gekomen. Daar willen we eigenlijk wel een beetje van af’, geeft Sjaak toe. Uiteindelijk geven ze ook het stokje van de gaarkeuken door.
Verwondering groter dan trots
Sjaak en Clara zijn blij dat ze iets betekend hebben voor mensen. Het stel vindt het fijn om te zien dat alles ook zonder hen doordraait.
Clara: ‘Als we zien hoeveel initiatieven uit dat simpele idee van die Voedselbank zijn gekomen. Denk aan Stichting Jarige Job, een Dierenvoedselbank, er is zelfs een Vakantiebank geweest. Als we daar op terugkijken kunnen we ons alleen verwonderen dat we dat verspreid hebben. En die verwondering is groter dan de trots.’
Stream NPO Doc: Goeie mensen van MAX op NPO Start.