Vaticaanstad, 20 maart 2022 – Paus Franciscus heeft vandaag in zijn zondagse angelustoespraak opnieuw de “walgelijke oorlog” tegen Oekraïne veroordeeld, ook dit keer zonder Poetin of Rusland bij name te noemen. De Heilige Vader sprak zijn afschuw uit over “het zinloze bloedbad”, die hij tevens aanmerkte als “onmenselijk” en “heiligschennis”. Ook gaf hij blijk van mededogen met de oorlogsslachtoffers, onder wie vele kinderen. Gisteren bezocht de pontifex gewonde kinderen uit Oekraïne die zijn opgenomen in het pauselijke kinderziekenhuis Bambino Gesù in Rome.
“Helaas gaat de gewelddadige agressie tegen Oekraïne onverminderd door, een zinloos bloedbad waarbij elke dag weer wreedheden worden begaan. Hiervoor is geen rechtvaardiging! Ik doe een beroep op alle actoren in de internationale gemeenschap om zich er werkelijk toe te verbinden een einde te maken aan deze walgelijke oorlog”, zei Franciscus vanuit het Apostolisch Paleis tot de menigte op het Sint-Pietersplein.
“Ook deze week zijn er raketten en bommen gevallen op burgers, ouderen, kinderen en zwangere moeders. Ik ben naar de gewonde kinderen hier in Rome geweest. Een kind mist een arm, een ander heeft een hoofdwond... Onschuldige kinderen. Ik denk aan de miljoenen Oekraïense vluchtelingen die moeten vluchten, alles achterlatend, en ik voel groot verdriet voor hen die niet eens de kans krijgen om te ontsnappen. Zoveel grootouders, zieken en armen, gescheiden van hun families, zoveel kinderen en kwetsbare mensen worden achtergelaten om te sterven onder de bommen, zonder hulp te kunnen krijgen en zonder veiligheid te vinden, zelfs niet in schuilkelders. Dit is allemaal onmenselijk! Het is zelfs heiligschennend, omdat het ingaat tegen de heiligheid van het menselijk leven, vooral tegen het weerloze menselijk leven, dat moet worden geëerbiedigd en beschermd, niet geëlimineerd, en dat vóór elke strategie komt! Laten we niet vergeten: het is wreed, onmenselijk en heiligschennis! Laten we in stilte bidden voor hen die lijden.”
Na de momenten van stilte sprak de paus over de kerk in Oekraïne. “Het troost mij te weten dat de mensen die onder de bommen zijn achtergebleven, de nabijheid van de herders niet missen, die in deze tragische dagen het evangelie van naastenliefde en broederschap beleven. De laatste dagen heb ik sommigen van hen aan de telefoon gehoord, hoe dicht zij bij het volk van God staan. Dank u, lieve broeders en zusters, voor dit getuigenis en voor de concrete steun die u moedig biedt aan zoveel wanhopige mensen! Ik denk ook aan de pas benoemde apostolisch nuntius, monseigneur Visvaldas Kulbokas, die sinds het begin van de oorlog met zijn medewerkers in Kiev is gebleven en met zijn aanwezigheid mij elke dag dicht bij het gefolterde Oekraïense volk brengt.”
Franciscus riep de gelovigen op het Oekraïense volk nabij te zijn. “Laten wij het omhelzen met genegenheid en met concrete inzet en gebed. En, alstublieft, laten we niet gewend raken aan oorlog en geweld! Laten wij niet moe worden hen met vrijgevigheid te ontvangen, zoals wij doen: niet alleen nu, in de noodsituatie, maar ook in de komende weken en maanden. Want je weet dat we in het begin allemaal ons best doen om mensen te verwelkomen, maar dan bekoelt de gewoonte ons hart een beetje en vergeten we het. Laten we denken aan deze vrouwen, deze kinderen, die op den duur, zonder werk, gescheiden van hun echtgenoten, zullen worden opgezocht door de aasgieren van de maatschappij. Laten we ze beschermen, alstublieft.”
De paus herinnerde eraan dat hij komende vrijdag, op het hoogfeest van Maria Boodschap, “de mensheid, in het bijzonder van Rusland en Oekraïne”, plechtig zal toewijden aan het Onbevlekt Hart van Maria, “opdat zij, de Koningin van de Vrede, vrede voor de wereld moge verkrijgen”.
Dat Franciscus in zijn publieke toespraken Rusland niet expliciet noemt en aanwijst als de agressor, levert hem enige kritiek op. Sommige waarnemers zeggen echter dat Franciscus de diplomatieke lijnen met Moskou wil openhouden. Afgelopen week had hij een videoconferentie met patriarch Kirill, de primaat van de Russisch-Orthodoxe Kerk, die steun biedt aan Poetins propaganda. Tegen Kirill zei Franciscus dat er niets is wat het ten oorlog trekken kan rechtvaardigen.
Sinds de Russische invasie op 24 februari zijn bijna 3,4 miljoen mensen Oekraïne ontvlucht. Daarvan zijn er ruim 2 miljoen de grens naar Polen overgestoken. Een deel daarvan is doorgereisd naar andere landen. Het is niet bekend hoeveel vluchtelingen momenteel in Polen verblijven. Wel hebben Poolse media gemeld dat in de hoofdstad Warschau circa 300.000 vluchtelingen zijn gehuisvest, waardoor de bevolking met 17 procent is toegenomen. In Nederland zijn tot op heden ongeveer 12.000 Oekraïners opgevangen.
