De Verwondering: Els van Wijngaarden

Els van Wijngaarden (1976) miste in de discussie rond ‘voltooid leven’ gesprekken met mensen die hun leven als voltooid beschouwen. Daarom besloot ze deze mensen zelf te interviewen voor haar onderzoek dat resulteerde in het boek Voltooid leven, over leven en willen sterven.

Deze ontmoetingen, en haar werk als geestelijk verzorger van verstandelijk gehandicapten, confronteerden haar met het ongemak van het lijden en de neiging van de mens om direct een oplossing aan te willen dragen. ‘Men moet geduld hebben met het onopgeloste in het hart’, schreef de Duitse dichter Rainer Maria Rilke. Deze tekst is haar dierbaar.

De vader van Els begeleidde als hovenier mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Els ging als klein meisje vaak mee naar zijn ‘boswachtershut’. Mensen die van de norm afwijken, hebben er voor haar altijd bij gehoord. 

Tijdens haar pelgrimage naar Santiago de Compostela kwamen Els en haar man in de kapel van Sint Nicolaas. De pelgrims waren moe van de reis, hun voeten beblaard. De warme ontvangst met een voetwassing, het oecumenisch gebed en het inclusieve van dit samenzijn raakten haar diep.  

De Verwondering, zondag 15 oktober om 08.25 uur bij de NCRV op NPO 2

Over het onderzoek

De gesprekken maken onderdeel uit van een kwalitatief onderzoek naar voltooid leven dat Els samen met de hoogleraren Anne Goossensen en Carlo Leget uitvoerde voor de Universiteit voor Humanistiek. In totaal spraken ze vijfentwintig ouderen, met een gemiddelde leeftijd van 82 jaar, zonder terminale ziekte of gediagnostiseerde psychische aandoening. De hoofdvraag: wat bedoelen ouderen eigenlijk zelf als zij zeggen dat ze hun leven als ‘voltooid’ beschouwen?