Vier jaar lang was cabaretier Sara Kroos niet te zien in het theater, omdat ze letterlijk stilgevallen was. In het tv-programma De verwondering praat ze met Annemiek Schrijver over haar terugkeer. 'Ik ben zachter geworden, meer degene die ik werkelijk ben.’

Al vanaf haar 18e staat Sara op het toneel en maakt ze succesvolle voorstellingen. Professioneel gaat het haar voor de wind, maar privé allesbehalve. Ze worstelt met de gevolgen van seksueel misbruik uit haar jeugd en op een dag kan ze letterlijk niet meer op haar benen staan. Ze wordt opgenomen in een kliniek, maar daar wordt ze opnieuw misbruikt door een zorgverlener.

Ze is nu voorzichtig op haar weg terug. Eerst verscheen haar boek Rood is ja, over haar ervaringen met seksueel misbruik. En nu is er nieuwe voorstelling, die ze ziet als haar re-integratie. Ze vertelt in het gesprek met Annemiek: 'Ik ben stapje voor stapje aan het herintreden in het leven. Het zoeken naar een werkelijke connectie met de ander is niet zo gemakkelijk in een maatschappij waarin alles goed moet gaan, waarin alles gefikst wordt.'

Humor blijft voor haar een manier om iets aan de orde te stellen wat anders te zwaar zou zijn, zoals de schaamte die slachtoffers van misbruik vaak ervaren. Maar ze kaart er ook de meedogenloosheid van onze maatschappij mee aan. Haar nieuwe voorstelling heet De prikkelarme kermis. 'De mensen die deze kermis bezoeken zijn erachter gekomen dat deze maatschappij niet voor hen is ingericht. Dat heeft niet alleen met een teveel aan prikkels te maken, maar ook met dat je ziek, gehavend of wat ouder bent of de taal nog niet spreekt van het land waar je naartoe gekomen bent. Onze maatschappij is ingericht op snelheid, op het fiksen van dingen. Maar er is een deel dat zegt: "Ik wil daar niet meer bij horen, ik kan dat niet meer bijbenen." Persoonlijk past die verharding ook niet meer bij mij. Ik hou daarmee een ander van mij af en daarmee alles wat prachtig is in het leven.'

Sara benadert het leven nu met een zachte blik. 'Er is moed voor nodig om zacht te zijn, om zachtheid en openheid te houden in het contact met de ander. Anderen denken bij moed wellicht aan lef of het tonen van ballen, maar voor mij zit de echte moed juist niet in het niet bewapenen, in het verharden. Je merkt het ook in ons taalgebruik. Hoe gaat het met je? Ben je alweer de oude? Heb je het een plekje gegeven? Onze taal is gericht op dat het goedkomt, wie ziek is moet beter worden. Maar ik word nooit meer de oude. Er is moed voor nodig om te denken niet alles komt goed. Niet alles kan ik afronden. Ik neem deze pijn met me mee. Wat is die van jou en zullen we het daar eens over hebben?'

De verwondering met Sara Kroos, zondag 15 december om 08.25 uur bij KRO-NCRV op NPO2.

In het KRO-NCRV-programma De verwondering ontvangt Annemiek Schrijver gasten uit verschillende religieuze tradities met uiteenlopende maatschappelijke achtergronden. Zij neemt haar gasten mee de stilte van de zondag in om met hen, weg van de waan van de dag, toevlucht te zoeken bij inspirerende woorden en met hen te praten over hun inspiratie en alledaagse spiritualiteit.