Achtergelaten worden door je ouders of weggehaald uit je gezin om vervolgens terecht te komen in instellingen waar afstraffingen en opsluiting geen uitzondering zijn. De acht jongens die in de kleinschalige instelling Wonen Met Kansen (WMK) wonen hebben het allemaal meegemaakt. 

Ongeschikt voor het reguliere zorgsysteem
Bij Wonen Met Kansen wonen jongens vanaf hun 14e, waar de reguliere instellingen niets meer mee kunnen omdat ze onhandelbaar of te lastig worden bevonden. Groepsongeschikt worden ze dan genoemd. Moe van alle hulpverlening en de strenge regels, gaan de jongens met de kont tegen de krib. Want als jeugdzorgkind in grote instellingen mag je eigenlijk niets. Je mag niet drinken, niet uitgaan, geen nachtje wegblijven om bij je vriendinnetje te blijven slapen, je moet voor 11 uur ’s avonds terug zijn, ook als je al 18 bent. 

Het leven in de gesloten jeugdinstelling staat in schril contrast met de benadering van Wonen Met Kansen. Daar worden de jongens behandeld als mens, niet als probleemgeval. Ze wonen er in kleine leefgroepen en de sfeer is vriendschappelijk en oprecht. 

Inzicht in hun gevoelswereld
In de documentaire reageren de jongens op een reeks steekwoorden waar ze vrij op associëren. Simpele woorden zoals “Thuis, Moeder, Toekomst en Angst” maken heftige emoties en herinneringen los. Hierdoor ontstaat een indringend beeld van jongeren die zich zonder thuisbasis staande moeten houden in een vijandige wereld. 

De redenen waarom de jongens niet meer thuis wonen lopen uiteen. Sommigen zijn thuis niet meer te hanteren, of hebben foute vrienden. Soms kunnen hun ouders niet voor hen zorgen door ziekte of verslavingsproblemen.

Leren om op eigen benen te staan
WMK helpt de jongens op weg naar een bestaan op eigen benen. Stukje bij beetje, met vallen en opstaan, maar met het rotsvaste vertrouwen dat de begeleiders in hen stellen. Zo leren ze dat er mensen zijn die om hen geven. Geleidelijk aan stijgt zo hun zelfvertrouwen, en zien sommigen zelfs het licht aan het einde van de tunnel.

KRO-NCRV dossier Druk! over mentaal welzijn van jongeren
De mentale gezondheid van tieners en jongvolwassenen in ons land verslechtert. Daarom volgt én onderzoekt KRO-NCRV in het dossier Druk! hoe we samen de mentale last voor deze honderdduizenden jonge Nederlanders kunnen verlichten. We bieden hoop, maar kijken niet weg waar het fout gaat. De 2Doc: Jongens zonder thuis is een van de programma’s die in het kader van Druk! worden uitgezonden in de week van 17 juni. In deze week staat KRO-NCRV’s Druk! in het teken van hoe je beter kunt luisteren als ouder, vriend(in) of kennis. Want hoe vraag je hoe iemand zich écht voelt en hoe voer je dat gesprek zonder oordeel of (dwingend) advies te geven. Op kro-ncrv.nl/druk is daarom de Checkers-tool te vinden, een online gereedschapskist met instrumenten om dit moeilijke gesprek te voeren. 

Jongens zonder thuis is geregisseerd door Maria Mok en Meral Uslu en geproduceerd door Mok & Uslu BV in samenwerking met KRO-NCRV. De film is mogelijk gemaakt met steun van CoBO.

2Doc: Jongens zonder thuis wordt op donderdag 20 juni om 22.18 uur door KRO-NCRV uitgezonden op NPO2.