In 2019 startte de Nederlandse overheid een vierjarig wietexperiment waarbij ondernemers legaal cannabis kunnen gaan kweken. Onder aspirant-kwekers die zich aanmelden voor het experiment vindt een strenge selectie plaats, de ondernemers mogen bijvoorbeeld geen strafblad hebben. Coffeeshops in gemeenten die aan het experiment deelnemen, mogen dan alleen overheidswiet verkopen. Frans Bromet - zelf geen gebruiker, hoopt dat het experiment zal slagen. Toch heeft hij er een hard hoofd in. Wat gebeurt er met coffeeshops die niet meedoen met de proef? En wie mag er wietkweker zijn? Dit en meer is te zien in KRO-NCRV 2Doc: Legale wiet (maandag 6 december, 20.25 uur, NPO 2).

Wietkwekers John en Project C hebben zich aangemeld voor het wietexperiment. Wietliefhebber John is blij met deze kans. Zijn wietkwekerij, begonnen als hobby, werd in de loop der jaren een serieuze handel. Hij leverde aan de coffeeshops en meldde zijn kwekersactiviteiten bij de instanties. Maar liefst zeven politie-invallen volgden en een rechterlijk pardon: John werd schuldig bevonden, maar kreeg geen gevangenisstraf. De Hoge Raad legde hem één maand voorwaardelijk op. John heeft een strafblad, mag hij nog wel meedoen met de wietproef?

Het ondernemerscollectief Project C bestaat uit een huisarts, een kassenbouwer, een politicus en een advocaat. Het collectief heeft geen ervaring met het telen van wiet, maar ziet in de legale kweek van cannabis een goed verdienmodel. De aankoop van een leegstaand kassencomplex stuit op weerstand van buurtbewoners en gemeentebestuur.

Frans Bromet volgt het wel en wee van de aspirant kwekers terwijl ze nagelbijtend de selectieprocedure afwachten. Ook interviewt hij kritische coffeeshophouders, buurtbewoners en bestuurders.

Geschiedenis Wietexperiment Momenteel geldt in Nederland een gedoogbeleid. Coffeeshops mogen wel wiet verkopen, maar niet zelf telen of aanvoeren. De inkoop van wiet gebeurt nu ‘via de achterdeur’. Softdrugs die zij legaal verkopen worden illegaal ingekocht. Begin 2017 werd de ‘Wet gesloten coffeeshopketen’ aangenomen in de Tweede Kamer. Deze wet probeert de teelt en het gebruik van cannabis te reguleren en de kwaliteit en veiligheid van het product te verbeteren. In 2019 begonnen de voorbereidingen voor het cannabisexperiment. De overheid maakt bindende afspraken met geselecteerde professionals die vervolgens de wiet gaan telen. Coffeeshops mogen alleen van deze telers afnemen. Een groot voordeel is de transparantie: de cannabis-keten is gesloten en kan gecontroleerd worden, het etiket op het wietzakje vermeldt bovendien de exacte ingrediënten die erin zitten. In het nieuwe systeem zullen telers belasting moeten betalen aan de overheid en dat levert de schatkist geld op dat tot nu toe in het criminele circuit wordt verdiend. Het nieuwe beleid moet leiden tot minder overlast en criminaliteit, maar of dat zo is moet nog blijken.

2Doc: Legale wiet is geregisseerd door Frans Bromet en geproduceerd door &Bromet i.s.m. KRO-NCRV. Deze film kwam tot stand met steun van CoBO.

KRO-NCRV 2Doc: Legale wiet, maandag 6 december om 20.25 uur bij KRO-NCRV op NPO 2.