In aanloop naar Keti Koti, de Surinaamse viering en herdenking van de afschaffing van de slavernij op 1 juli, duikt KRO-NCRV's Pointer in het Nederlandse slavernijverleden. In een speciale uitzending op NPO 2 en diverse online achtergrondverhalen laat Pointer zien hoe de Nederlandse elite aan de afschaffing van de slavernij heeft verdiend.

Nederland is één van de laatste landen in Europa die de slavernij in haar koloniën afschaft. Terwijl er voor het eerst over gesproken wordt in 1796, duurt het nog driekwart eeuw voor de slavernij in Suriname en Nederlandse Antillen op 1 juli 1863 officieel wordt afgeschaft. Pointer onderzocht waarom het zo lang duurde. In de uitzending van vanavond wordt duidelijk hoe plantage-eigenaren een lobby voor compensatiegeld starten. Het zou leiden tot een compensatiebedrag van maar liefst 10 procent van de totale overheidsuitgaven. Dat deel is ongeveer vergelijkbaar met wat we nu uitgeven voor onderwijs. 

12 miljoen gulden voor plantage-eigenaren

Na het afschaffen van de slavernij in 1863 krijgen plantage-eigenaren de compensatie uitgekeerd: 300 gulden per slaafgemaakte in Suriname en 200 gulden per slaafgemaakte op de Antillen. Dat kost de Nederlandse overheid zo'n 12 miljoen gulden. Pointer onderzocht de besluitvorming rondom die beslissing. Er blijkt sprake van belangenverstrengeling: meerdere Tweede- en Eerste Kamerleden en ministers die een rol hadden in de besluitvorming, hadden zelf ook financiële en/of familiaire belangen in Surinaamse plantages. Zij spinnen garen bij de compensaties die bij de afschaffing werden uitgedeeld. Pointer laat zien wie een grote rol hadden in de lobby voor de plantage-eigenaren en wie de tien grootverdieners waren. Ook probeert Pointer te achterhalen wat er met dit geld gebeurde.  

Plantagekaart van Suriname

Daarnaast lanceert Pointer vandaag een nieuwe versie van haar digitale plantagekaart van Suriname. Daarop is op achternaam te vinden waar de slaafgemaakten in Suriname te werk werden gesteld. Daarmee biedt Pointer Nederlanders met een Surinaamse achtergrond een nieuwe manier om de geschiedenis van hun voorouders te doorzoeken. Ook worden een aantal opmerkelijke verhalen in de digitale kaart uitgelicht.

Over Pointer

Op tv, radio en online agendeert KRO-NCRV's Pointer maatschappelijke onderwerpen, onthult nieuws en misstanden en koppelt de modernste tools aan dossieronderzoek. Pointer is het eerste en grootste crossmediale journalistieke platform met een uitgebreide mix aan journalistieke tools, zoals crowdsourcing, datajournalistiek en open source intelligence. Juist met hulp en inzet van het publiek pakt het de kwesties van nu aan. 

Pointer richt zich op maatschappelijke problematiek waarbij de input van de burger het vertrekpunt is van het onderzoek met als thema’s: Wonen en leefomgeving, Werk en geld, Gezondheid en zorg, Klimaat en duurzaamheid, Recht en onrecht, Onderwijs en jeugd, Misinformatie en privacy. Pointer zorgt ervoor dat je met je neus op de feiten wordt gedrukt.

Pointer, vanavond om 22.10 uur bij KRO-NCRV op NPO 2.