In de nieuwe documentaire Gerlach krijgen we een liefdevol en humoristisch portret te zien van een akkerbouwer die al zestig jaar boert onder de rook van Schiphol. Gerlach heeft in die jaren alles om zich heen zien veranderen. Met veel toewijding zorgt hij voor zijn bieten en graan, terwijl projectontwikkelaars op zijn land azen en de klimaatverandering zijn oogst ontregelt.
Het leven van een kat
Gerlach staart dromerig voor zich uit, zijn poes springt op schoot en hij mompelt: ‘We moeten meer als deze kat gaan leven.’ Ondanks de veranderingen blijft Gerlach trouw aan zijn traditionele manier van boeren. Samen met zijn goede vriend Rinus schoffelt hij nog met de hand. ‘We zijn eigenlijk de laatsten die met een schoffel lopen. Je ziet geen boer dit meer doen, dat kan ook niet met honderden hectare.’
De juridische strijd tegen McDonald's
De documentaire toont ook de juridische strijd waarin Gerlach verwikkeld is. Hij gaat alweer naar de elfde rechtszaak toe, samen met zijn twee broers. Eén van zijn broers is advocaat in deze zaak.
De zaak is tegen McDonald's, die volgens Gerlach en zijn broers zorgt voor een onleefbare situatie door tot diep in de nacht open te blijven. ‘We hebben het gevoel dat de gemeente Amstelveen alleen de belangen van de McDonald's behartigt,’ zegt Gerlach.
Verantwoordelijkheid op jonge leeftijd
Het leven van Gerlach werd al op jonge leeftijd getekend door verantwoordelijkheid. ‘Vanaf mijn veertiende doe ik al de boerderij. Mijn vader was in die periode erg ziek en overleed toen ik zestien jaar oud was. Tja, het liep zo in die tijd. Je moest gewoon aan het werk.’ Ondanks de zware tijden kijkt hij met bewondering terug op de kracht van zijn moeder: ‘We waren wel een team.’
Strijd tegen reuma
Gerlach kampt ook met reuma, wat zijn werk bemoeilijkt. ‘Als ik stilzit, wordt het ook niks. Ik moet toch in beweging blijven.’ Hij ontdekt de ziekte op 27-jarige leeftijd, maar maakt het pas wereldkundig als hij 40 is. De pijn is sindsdien zijn constante metgezel. ‘Op elk moment voel ik het, nu ook ja.’
Dreiging van projectontwikkelaars
De documentaire Gerlach toont ook de voortdurende dreiging van projectontwikkelaars. Zo ontvangt Gerlach een telefoontje over het bestemmingsplan van het bedrijventerrein naast zijn boerderij. Als zijn boerderij als bedrijfswoning wordt bestempeld, kan hij zijn huis verliezen als hij stopt met boeren. ‘Daar moet ik weer een bezwaar tegen indienen,' zegt hij moedeloos. 'God, god, nou.’
Veranderingen in het landschap
Waar zijn boerderij vroeger verlaten in het landschap stond, ziet hij de consumptiemaatschappij steeds meer om hem heen oprukken. Zijn simpele houten huisje is inmiddels ingeklemd door een Shell-tankstation, distributiecentra en een McDonald's die tot diep in de nacht geopend is. Ondanks alles blijft Gerlach fier overeind met zijn relativerende humor, gesteund door zijn liefhebbende broers en vrienden.
De beste Nederlandse film van 2023
De documentaire over boer Gerlach is een aangrijpend verhaal over doorzettingsvermogen, traditie en de strijd tegen moderne invloeden. Het biedt een uniek kijkje in het leven van een man die ondanks alle veranderingen trouw blijft aan zijn waarden en land.
Na een succesvolle bioscooprelease met meer dan 25.000 bezoekers, kreeg het ook de prijs voor Beste Nederlandse Film op IDFA 2023.