De ongeneeslijk zieke huisarts Mirjam Willemsen (49) is voor haar ziekte uitbehandeld, maar staat nog volop in het leven. Het is anderhalf jaar geleden dat we haar spraken, voor de documentaire Dying to live. Nu heeft ze haar boek ‘Het laatste hoofdstuk’ uitgebracht. ‘Het is belangrijk om voor het sterven een plan te hebben.’
De laatste levensfase
Het boek gaat over – de naam zegt het al – de laatste levensfase van haarzelf, maar ook over haar patiënten die ze bijstaat in de laatste fase. Mirjam is arts voor deze patiënten, maar dus ook een lotgenoot. In Goedemorgen Nederland praat Mirjam over haar laatste hoofdstuk en nieuwe boek.
Met het boek wil Mirjam palliatieve zorg op de kaart zetten. Wat naar eigen zeggen ‘een heel breed begrip is’. De huisarts licht toe: ‘Iemand ontvangt palliatieve zorg wanneer hij of zij te horen krijgt dat die ongeneeslijk ziek is. Dit kan kanker zijn, maar ook dementie of hartfalen bijvoorbeeld.’
Ze vervolgt: ‘De palliatieve zorg richt zich op meer dan alleen de zorg voor de juiste medicatie. Er wordt gekeken naar iemands leven. Zit iemand nog met bepaalde levensvragen of is er een geestelijk verzorger nodig?’
(Tekst gaat verder onder kader)
Wil je meer persoonlijke verhalen lezen?
Schrijf je in voor de nieuwsbrief Persoonlijke verhalen
Een plan hebben om te sterven
Het is aan de huisarts om een patiënt goed te begeleiden, maar de patiënt maakt het besluit over hoe het laatste deel van zijn leven eruitziet.
Mirjam: ‘Bij een geboorte is er ook een plan. Het is belangrijk om dit ook voor het sterven te hebben. Iedereen die geboren wordt, gaat ook echt allemaal een keer dood. Begin vroegtijdig met de gesprekken over hoe je die laatste fase voor je ziet.’
Meedraaien in de maatschappij
Mirjam doet heel bewust zoveel mogelijk leuke dingen met haar gezin. Zoals reizen, uit eten gaan, een ijsje eten in de stad. Mirjam: ‘Daarnaast geeft werken mij zingeving. Mijn kinderen gaan naar school, mijn man gaat naar zijn werk. Ik wil gewoon meedraaien in de maatschappij.’
Het maximale uit het leven halen
Mirjam praat met een coach over ziekte en alles wat erbij komt kijken. ‘Het heeft mij geleerd het maximale uit het leven te halen. Het liefst zeg ik tegen mijn kind dat we nog heel veel tijd samen hebben, maar dat is gewoon niet zo. Voor mij is mooie herinneringen maken met mijn gezin het belangrijkst.’
'Het liefst zeg ik tegen mijn kind dat we nog veel tijd samen hebben, maar dat is gewoon niet zo'
Niet uitbehandeld
Voor Mirjam haar ziekte is niets meer te doen. ‘Ziektegericht is er inderdaad geen behandeling meer. Maar ik ben niet uitbehandeld.’ De term ‘uitbehandeld’ stoort Mirjam want het gaat alleen over ziekte, en niet over de mens.
Mirjam: ‘Het kijken naar levensvragen en zingeving is ook een vorm van behandeling. Mensen die ziektegericht zijn uitbehandeld hebben soms nog maanden of jaren te leven. Daarom is het belangrijk om naar de mens te kijken.’
