In een koude periode tijdens de laatste ijstijd, was de gemiddelde temperatuur in Nederland onder het vriespunt. Kan er een nieuwe ijstijd komen? In een explainer van het programma Earth Challenge geeft bioloog Mátyás Bittenbinder het antwoord op deze vraag.
Van ijskappen naar tropisch moeras
Mátyás vertelt: ‘In al die miljoenen jaren op aarde, wisselden koude en warme periodes elkaar steeds af. Zo lagen er ongeveer 150.000 jaar geleden ijskappen in Nederland, terwijl het zo’n 300 miljoen jaar geleden een tropisch moeras was.’
Voortdurend in verandering
‘De aarde is voortdurend in verandering,’ vervolgt Mátyás. Dit zijn veranderingen over periodes van duizenden jaren, die belangrijk zijn voor de aarde. De veranderingen komen door allerlei natuurlijke processen. ‘Zo bepaalt de stand van de aarde ten opzichte van de zon hoeveel zonlicht er op onze planeet terechtkomt.’
'Door de uitstoot van de mens kan er voorlopig geen ijstijd ontstaan'
Warme deken om de aarde
Wetenschappers voorspellen dat er door deze natuurlijke factoren over tienduizenden jaren weer een ijstijd zou komen, vertelt Mátyás. ‘Maar: er zijn mensen op aarde. En met z’n allen hebben we de afgelopen jaren te veel broeikasgassen uitgestoten.’ De deken om onze planeet die de warmte op aarde vasthoudt, is te dik geworden. ‘Daardoor kan er voorlopig geen ijstijd ontstaan.’
Uitstoot van broeikasgassen verminderen
Dat klínkt als een prettige gedachte; we hoeven niet te koukleumen. Maar de snelle klimaatverandering door de uitstoot van de mens, is juist een groot probleem; het verstoort de natuurlijke balans tussen warme en koude periodes op aarde. ‘Alleen als we die broeikasgassen verminderen, kan de aarde weer goed afkoelen en een natuurlijk ritme oppakken.’