Ontelbaar verschillende prijzen

Het Nederlandse supermarktlandschap kent vele kampioenen. Menig verpakking prijkt met predicaten zoals: de Superior Taste Awards, Beste Product van het Jaar, Gekozen Huismerk Product van het Jaar en ga zo maar door. Er is haast geen schap te vinden waar geen prijswinnend product ligt.

Toch hoeft het niet zo te zijn dat de blauwe bessen, chocolademelk of chips die in de prijzen is gevallen daadwerkelijk het beste product is in die categorie.

Prijzige wedstrijd

Producten moeten namelijk doelbewust ingestuurd worden, en daar staat vaak een prijskaartje tegenover. Om kans te maken op een ‘Gekozen Product van het Jaar’ prijs moet een fabrikant of retailer namelijk al meer dan 2.500 euro aan inschrijfgeld betalen.

Als je product wint en je met het logo wilt adverteren, moet er nog eens duizenden euro's neergelegd worden. Een pittig prijskaartje om met zo’n prijs te kunnen pronken. Maar dat levert de supermarkten en fabrikanten wel wat op.

Prijzen betekenen meer omzet

Marketeer Andries Hiemstra zegt in de Keuringsdienst van waarde-uitzending: ‘Uit onderzoek blijkt dat 70 procent van de consumenten eerder voor een prijswinnend product kiest omdat het betrouwbaar overkomt.’

Zuivelfabrikant Klaas de Lange kan dit bevestigen. Hij ziet dat zijn verkoop met tien procent is gestegen sinds het Cum Laude Award-label op zijn kwark prijkt. Maar hoe bepalen wedstrijdinstanties welke ingestuurde producten een prijs winnen? 

Zoveel verschillende awards, zoveel verschillende spelregels. Dit is voor de consument echter volkomen onduidelijk op basis van het predicaat.

Superior Taste Award

Neem de Superior Taste Awards, daar delen ‘fijnproevers, chefs en sommeliers’ het label uit op basis van een waarde-oordeel en cijfer. ‘Producten die deelnemen aan onze smaakevaluaties en die boven 70 procent scoren krijgen een Superior Taste Award,’ staat er op de website.

Het is dus niet de beste chocolademelk, yoghurt of chips die gekozen wordt. In theorie kunnen er vijf zakken chips zijn die allemaal een Superior Taste Award krijgen.

Maar het kan net zo goed zijn dat er maar één fabrikant zijn chips instuurt, en dus überhaupt geen concurrentie heeft. Best raar, want bij een wedstrijd verwacht je toch een winnaar? Volgens de Superior Taste Award is het simpel: zij zijn geen wedstrijd, maar een award.

Bijna iedereen valt in de prijzen

Hoeveel procent van de geteste producten mag zich uiteindelijk tot winnaar rekenen? De Keuringsdienst doet navraag bij de organisatie achter de Superior Taste Award - die niet op beeld willen reageren - maar uiteindelijk wel prijsgeven dat pakweg 90 procent van de ingezonden producten een prijs pakken.

Bij winst ontvang je een driejarig licentierecht om het label op je product te zetten. Deelname kost - afhankelijk van het aantal ingestuurde producten - tussen de 1.500 en 2.000 euro per product.

Beste Product van het Jaar of Gekozen Product van het Jaar

Bij andere wedstrijdinstanties zijn het consumenten die stemmen op hun favoriete product. Op de website van ‘Gekozen Product van het Jaar’ staat dat per categorie één winnaar wordt gekozen.

Je zou verwachten dat de producten uitgebreid geproefd en getest worden, maar niks is minder waar. De panelleden krijgen plaatjes van de deelnemende producten te zien met een korte beschrijving. Vervolgens bepalen zij op basis van aantrekkelijkheid, vernieuwing en tevredenheid welk product voor hen de winnaar is.

Daarnaast zijn deelnemende producten binnen de categorieën soms moeilijk met elkaar te vergelijken. Bij het ‘Beste Product van het Jaar’ dingen blauwe bessen, passievruchten en cherrytomaatjes allemaal mee in dezelfde categorie: aardappelen, groente & fruit.  Dat is haast nog vreemder dan appels met peren vergelijken. En de aardappelen dan? Die vielen compleet buiten de boot dit jaar.

Handig marketingmiddel

Maar wat hebben consumenten aan die prijzen? Je verwacht dat een prijswinnend product synoniem staat voor kwaliteit. 

‘Dit logo zal het vertrouwen in uw merk vergroten’ staat er op de website van één van de wedstrijdinstanties. Op de website van de Superior Taste Award staat: ‘Deze erkenning helpt producenten hun merkbekendheid te vergroten en externe erkenning te verkrijgen.’

‘Daarmee geven ze dus eigenlijk openlijk aan dat het vooral een middel is om je product te promoten,’ zegt reclamemaker Edward Stolze.

Wie zijn er gebaat bij de prijzen?

Al die prijzen zijn een hele goede manier om de concurrentie aan te gaan met andere merken of retailers legt reclamemaker Edward Stolze uit. ‘Mensen kopen namelijk toch voornamelijk op impuls. Hoe de verpakking eruitziet, maar ook zo’n predicaat, kan dus helpen om mensen een beetje vlot een keuze te laten maken.’

Of je daadwerkelijk de beste chocolademelk, blauwe bessen, röstirondjes of koffie koopt als je op de prijzenlabels let, is nog maar de vraag. Uiteindelijk zijn het vooral supermarkten, fabrikanten en de wedstrijdinstanties zelf die bij het prijzencircus gebaat zijn.