Je vindt ze in hippe koelkasten, sapbarretjes en zelfs bij de supermarkt: kleine flesjes gembersap die claimen je immuunsysteem een flinke boost te geven. Maar doen die pittig geprijsde gembershotjes echt wat ze beloven, of zetten we voor niets onze slokdarm in vuur en vlam?
Gembershot als medicijn
Supermarkten, sapbarretjes en influencers promoten gembershots als ware gezondheidselixers. Ze zouden de weerstand boosten, ontstekingen remmen, de spijsvertering stimuleren, pijn verlichten en zelfs het lichaam ‘reinigen’ of ‘detoxen’.
Vermoeid, gestrest of een opkomend kuchje? Geen probleem, suggereert het etiket. Gewoon even snel zo’n pittig shotje achterover tikken, en je kunt er weer tegenaan. Maar al die gezondheidsclaims klinken haast te mooi om waar te zijn. Hoe zit dat precies?
Kloppen de claims?
Hoewel de actieve stoffen in gember ontstekingsremmende en antioxiderende eigenschappen hebben, zijn de meeste gezondheidsclaims ongefundeerd en niet wetenschappelijk bewezen.
Volgens het Voedingscentrum zijn de beschikbare onderzoeken vooral uitgevoerd in een reageerbuis of op proefdieren. Bovendien richten ze zich vaak op specifieke stoffen in gember, niet op de samenstelling van de hele gemberwortel. Er is simpelweg meer onderzoek nodig.
‘Er worden veel voordelen aan die gembershots toegeschreven, maar het enige bewezen effect is dat het helpt tegen misselijkheid,’ zegt voedingswetenschapper Alie de Boer tegen RTL Nieuws.
Het gaat hierbij met name om zwangerschapsmisselijkheid of misselijkheid als gevolg van chemotherapie.
Wat ligt er in de winkels?
Of die werking ook geldt voor de gembershotjes uit de supermarkt of sapbar, is nog maar de vraag. De hoeveelheid gember in deze producten verschilt namelijk sterk.
Zo kan een gembershotje (35 ml) van de sapbar voor 100 procent uit gembersap bestaan, terwijl er in de supermarkt gembershots van 125 ml liggen die slechts 9 procent gembersap bevatten. Wat die resterende 91 procent dan is? Voornamelijk appelsap en citroensap.
We zetten een aantal gembershots op een rij om de hoeveelheid gember en de prijs met elkaar te vergelijken:
1. Jumbo – Shot Gember, Appel & Citroen (125 ml)
- Ingrediënten: 83% appelsap, 8% citroensap, 9% gembersap
- Prijs per liter: €8,00
- Suiker: 11,75 gram
2. Albert Heijn – AH Ginger Power (125 ml)
- Ingrediënten: 65% appelsap, 10% citroensap, 25% gembersap
- Prijs per liter: €8,72
- Suiker: 9,6 gram
3. Lidl – Chef Select Ginger Shot (125 ml)
- Ingrediënten: 86% appelsap, 6% citroensap, 8% gembersap
- Prijs per liter: €9,25
- Suiker: 12,1 gram
4. Innocent – Immunity Shot Ginger (80 ml)
- Ingrediënten: onbekend percentage appelsap en citroensap, 30% gembersap
- Prijs per liter: €28,63
- Suiker: 3,66 gram
5. Jumbo – Shot Gember 40% (60 ml)
- Ingrediënten: 50% appelsap, 10% citroensap, 40% gembersap
- Prijs per liter: €33,17
- Suiker: 5,2 gram
6. Juice Brothers – Gember Shot (30 ml)
- Ingrediënten: 100% gembersap
- Prijs per liter: €98,33
- Suiker: 0,32 gram
Prijsverschillen
De prijzen van gembershots lopen flink uiteen. Is gember echt zo duur, of betalen we vooral voor de marketing? De goedkoopste variant die we vinden kost €8 per liter, maar bestaat voor 83 procent uit appelsap en slechts 9 procent uit gembersap.
Ter vergelijking: puur appelsap kost ongeveer €2,49 per liter. Wat kost dat schijnbaar kostbare gembersap dan? We vinden een grootleverancier van puur gembersap. Zij leveren vaten van 200 kilogram aan de industrie.
De prijs van deze vaten is publiekelijk beschikbaar. Maar we zien dat de leverancier ook consumentenverpakkingen van 750 ml verkoopt. De prijs? 17 euro per liter. En de supermarkt of sapfabrikant betaalt voor zo’n vat van 200 kilogram een stuk minder per liter.
Of de hoge prijzen van de gembershotjes volledig te verklaren zijn door de toevoeging van gembersap is dus maar de vraag. Helemaal als je bij een sapbar ineens €98 per liter betaalt voor puur gembersap.
Kan het kwaad of niet?
Verse gember als smaakmaker past prima in een gezond voedingspatroon. Maar omdat de meeste gembershots grotendeels uit vruchtensap bestaan en daardoor veel suiker bevatten, zijn ze géén goede toevoeging aan je dagelijkse voeding. De Gezondheidsraad raadt zelfs aan om zo min mogelijk sappen met suiker te drinken.
En die shotjes die voor 100 procent uit gember bestaan dan? Die bevatten immers weinig suiker.
Keuringsdienst van waarde: koudgeperst
Op veel flesjes vers sap staat tegenwoordig hoe het uit de vrucht kwam. Koudgeperst of slowjuiced bijvoorbeeld. Maar wat betekent dat, en wat doet het ertoe hoe je een appel of wortel uitperst? Er blijken meerdere ideeën te bestaan over hoe je het beste sap ergens uit kunt halen. De juiste manier zou veel meer voedingsstoffen opleveren dan een andere. Maar is sap niet gewoon sap? De Keuringsdienst zoekt het uit.
Brandend gevoel
Voedingswetenschapper Ellen Kampman zegt: ‘Als je puur gembersap drinkt, staat je slokdarm haast in brand. Dat moet eigenlijk al een waarschuwing zijn.’
Innocent gebruikt de kick van gember daarentegen juist als verkoopstrategie. ‘Deze gembershot wakkert je immuunsysteem aan en zal waarschijnlijk je tong verbranden. Of de achterkant van je knieën, wie weet,’ staat er op de website.
Toch is voorzichtigheid geboden. Grote hoeveelheden gember kunnen de maag irriteren en brandend maagzuur veroorzaken.
Conclusie
Al met al: gember is niet ongezond en kan werken als oppepper. Maar consumeer je het voor de medicinale werking of om het griepseizoen door te komen? De kans is klein dat het werkt.
Gembershots zijn geen wondermiddel. Je kunt net zo goed gember door je eten verwerken of er een heerlijk kopje thee van zetten. Dan ben je waarschijnlijk ook een stuk goedkoper uit.
