In of buiten de koeling

In de supermarkt is het voornaamste onderscheid tussen vruchtensappen of het in de koeling staat of daarbuiten. Gepasteuriseerd sap is langer houdbaar en vind je vrijwel altijd buiten de koeling. Versgeperst sap is niet gepasteuriseerd en staat in de koeling.
 

Pasteurisatieproces

Houdbaar vruchtensap ondergaat een pasteurisatieproces om de houdbaarheid te verlengen. Dit is een proces waarbij vloeistoffen - zoals melk en vruchtensap -  kortstondig worden verhit tot een specifieke temperatuur om (schadelijke) micro-organismen te doden. Hierdoor blijft vruchtensap langer houdbaar, en kan het buiten de koeling bewaard worden - mits ongeopend. 

Het versgeperste sap in de koeling van de supermarkt wordt niet gepasteuriseerd, en is hierdoor een stuk minder lang houdbaar. Maar bevat zo’n versgeperst sapje uit de koeling ook meer vitamines?

Vitamine C in sinaasappelsap

Vitamine C is één van de bekendere vitamines, en sinaasappelsap zit er vol mee. Maar maakt het nog uit of je de gekoelde of ongekoelde variant koopt?  

Een tekort aan vitamine C is zeldzaam, omdat het lichaam voorraad opbouwt voor 3 maanden. Daarnaast bevatten veel voedingsmiddelen deze vitamine. Eén rode paprika levert al genoeg vitamine C om aan de dagelijks aanbevolen hoeveelheid te voldoen. Maar hoe zit het met de vitamine C in verschillende soorten sinaasappelsap?

Alles op tafel stuurt sapjes naar het lab 

Laborant Pieter Vos test voor Alles op tafel verschillende sinaasappelsappen op hun vitamine C-gehalte. Deze test wordt uitgevoerd met een elektronische neus. Dit houdt in dat het sinaasappelsap verwarmd wordt. De stoffen die dan vrijkomen worden vervolgens gemeten door de elektronische neus. Wat blijkt? 

‘Je ziet vooral dat versgeperste sappen - die in de koeling staan - een hoog vitamine C-gehalte hebben. Lang houdbare sappen bevatten nog steeds behoorlijk wat vitamine C, alleen je ziet wel verschil,’ aldus Pieter Vos.

Warmte, licht en zuurstof

Versgeperste sappen bevatten dus over het algemeen meer vitamine C dan houdbare sappen. Er zijn echter verschillende factoren die invloed hebben op het vitamine C-gehalte in vruchtensap. 

Pieter Vos stelt: ‘Vitamine C verdwijnt bij blootstelling aan zuurstof, warmte of licht.’ Hoe langer je het sinaasappelsap laat staan, hoe meer vitamine C er dus verloren gaat.

Verschil per sapje

Ook de verschillende versgeperste sappen variëren flink in de hoeveelheid vitamine C. Hoe dit te verklaren valt?

Je kunt flesjes sinaasappelsap kopen die al dagen in de koeling staan, maar je hebt ook machines in de supermarkt waar je zelf sinaasappelsap kunt persen. Dit zelfgeperste sinaasappelsap is over het algemeen verser, en komt daardoor minder lang in contact met externe factoren waaronder licht. 

Bovendien verschilt het vitamine C-gehalte ook per sinaasappelras en zelfs per sinaasappel. Het kan dus zijn dat de ene verpakking van hetzelfde sinaasappelsapmerk meer vitamine C bevat dan de andere.

Tien minuten of een dag?

Sinaasappelsap uit de koeling bevat dus over het algemeen meer vitamine C dan de houdbare variant. Wil je echter de meeste vitamine C uit een sinaasappel halen? Dan kun je het best een sinaasappel eten. Een deel van de vitamine C gaat namelijk al verloren tijdens het persproces.

Wil je toch liever een sapje? Dan kun je het best zelf een sinaasappel persen en het sap direct opdrinken. ‘Tien minuten zal geen groot verschil maken, maar als je de meeste voedingsstoffen uit sinaasappelsap wilt halen, is een dag eigenlijk al te veel,’ aldus laborant Pieter Vos. De meeste mensen krijgen echter al genoeg vitamine C binnen met een gevarieerd dieet.